sabat masasiTalmudik zamanlardan günümüze dek Cuma akşamları ailece yenen Şabat yemeği tüm dünyaya yayılmış Yahudi ailelerin özenle uygulamaya çalıştıkları en önemli Yahudi geleneğidir.

 

Sofra önceden hazırlanmış olup, en iyi yemek tabakları ve en güzel beyaz örtü kullanılmalıdır. Diğer günlerden farklı olarak Şabat sofrasında Şabat mumlarının dışında Kiduş bardağı ve iki bütün ekmeğin bulunması şarttır. Şabat sofrasında gerekli her bir ögenin simgesel özellikleri vardır.

Beyaz Örtü: Şabat sofrasında kullanılması istenen beyaz örtü, İsrailoğullarının çölde geçirdikleri süreçte yedikleri ve tüm toprağı örten beyaz renkli yiyecek "manna"nın anısınadır.
Kiduş Bardağı: "En az 3.3 oz. (1/10 lt civarı) şarap alabilmelidir. Ancak bu ebattaki bir bardakla kiduş yapılabilir.

Şabat Ekmekleri: (Hallot) İsrailoğulları Mısır çıkışında çölde kaldıkları süre içinde Tanrı'nın yolladığı gökten gelen "manna" ile beslenmişlerdir. Her gün düşen miktar bir günlük ihtiyacı karşılayacak kadardır. Ancak Şabat günü dinlenmeleri için 6. gün (Cuma günü ) Tanrı iki misli manna yollayarak herkese iki günlük yiyecek sağlamış oldu. Bu olayın anısına Şabat sofrasına iki ekmek koymak adet olmuştur (Lehem Mişne).
İsrail'de bu ekmekler gerek boy, gerek şekil olarak farklıdırlar. Şabat sofrasındaki ekmeklerin güzel bir örtü ile örtülmesi gelenektir. Bir gelinin duvağı misali bu örtü de ancak dua okunduktan sonra kaldırılır. Bir başka açıklama ise şöyledir: Her gece ekmeğe söylenen Amotsi duasıyla yemeğe başlanırken, Şabat akşamı ilk dua Kiduşla şaraba söylenmekte olduğundan, ekmek ikinci dereceye düşmesin diye örtülür ve Kiduş sonrası ekmek üzerindeki örtü kaldırılıp Amotsi söylenir.

Şarap: Geleneksel neşe ve esenlik sembolü olarak kabul edilir. Kiduş söylenecek şarap kesinlikle kaşer ve üzümden yapılmış olmalıdır. Başka meyveden yapılmış şarapla kiduş söylenemez. Şarap bulunmadığı durumlarda Kiduş iki hallot (ekmek) ile yapılır ve bu şekilde hallotlar örtülmez.

Uygulama
Cuma akşamları yenen Şabat yemeği bir takım kuralların da uygulandığı bir şölene benzetilebilir. Kabalat Şabat ve Arvit duasından sonra adet ailenin tüm bireylerinin masa etrafında toplanıp "Şalom Alehem" şarkısını söylemesidir.

Bu ilahi Talmud'dan bir pasaja dayalıdır. Bu hikaye, Cuma akşamları sinagogdan dönen her Yahudi erkeğinin yanında uçan iki melekten söz eder. Bunlardan biri iyilik, diğeri ise kötülük meleğidir. Eve vardıklarında iki melek hemen içeri dalarlar. Eğer ev temizlenmemiş, Şabat sofrası kurulmamış, ışıklar yakılmamış, kısaca Şabat'a hazırlanılmamışsa kötülük meleği hemen sevinçle "Bu ailenin tüm Şabatları böyle olsun." Der. İyilik meleği de Amen demek zorunda kalır.

Şayet bunun tam aksi; ev Şabata hazır ise iyilik meleği gülerek "Evimiz her Şabat böyle olsun" der. Buna da kötülük meleği Amen demek zorunda kalır.
Dilden dile dolaşarak günümüze dek ulaşan bu hikaye, ailelerin Şabat hazırlığına gösterdikleri özenin belki de kaynağını oluşturmaktadır.