Yazdır

Tanrı korkusu bizi nasıl daha iyi bir insan yapar (2)

Hiçbirimiz aziz değiliz. Bu bağlamda Tora, insan doğasını şu şekilde tanımlar: "İnsan yüreğindeki eğilimler çocukluğundan beri kötüdür" (Bereşit 8:21). Bu sözler çoğumuz için geçerlidir. Bu mısra, kendimizden daha zayıf insanlarla olan ilişkilerde veya yaptıklarımızın keşfedilmeyeceğini bildiğimizde genel olarak neden ahlaksızca veya haksızca davrandığımızı açıklamaktadır.

İnsanların kötülüğe doğru güçlü eğ,limlerini kavrayan Tora, şöyle buyurur: "Sağıra lanet etmeyeceksin, körün önüne engel koymayacaksın. Tanrın'dan korkacaksın." (Vayikra 19:14). Tora, "Tanrı'dan korkacaksın" sözcüklerini niçin eklemiştir? En yüzsüz insan bile başkasına çelme takmadan önce, düşürülen kişinin intikam alacağı veya hakkını korumak için ondan daha kuvvetli bir arkadaş veya akrabasını devreye sokacağı korkusu ile temkinli davranır. Ancak gözleri görmeyen birine çelme takıldığında durum farklıdır. Çünkü kurban kendisine zarar verenin kim olduğunu bilemez. Bu yüzden de çelme takan kişinin korkacağı birşey yoktur.

Tora, özellikle bizden daha zayıf olan kişilere karşı davranışlarımızla ilgili olarak Tanrı'dan korkmamız gerektiğini hatırlatır:

-"Ak saçlı insanların önünde ayağa kalkacak, yaşlılara saygı göstereceksin. Tanrın'dan korkacaksın" (Vayikra 19:32).
-"[Fakirleşen birinden] faiz ve kâr alma. Tanrın'dan kork..." (Vayikra 25:36).
-"[Kölene] efendilik etmeyecek ona sert davranmayacaksın. Tanrın'dan korkacaksın" (Vayikra 25:43).

Bu sonuncu buyruk, emirlerinde çalışan kişilerin karşı koyacak güçleri olmadığından emin olan bazı insan gruplarının, tarih boyunca, çalışanlarına ve kölelerine nasıl kötü davrandıklarını hatırlatmaktadır Kölelerinden çekinecek hiçbir şeyleri olmayan bu kişiler için Tora, Tanrı'dan korkmaları gerektiğini özellikle vurgulamaktadır.

"Tanrı korkusu" fikri, insanın kendi dışındaki bir güce hesap verme zorunluluğunu ona hatırlatır. İnsanın kendini başkalarından daha üstün görmesini engeller. İşte bu yüzden Tora, eşit olmayan güçlerin var olduğu durumlarda "Tanrı korkusu" fikrini özellikle vurgular.

Kendinizden daha güçsüz bir insanla olan ilişkilerinizde (bu bir hizmetliniz, bir çalışanınız, çocuklarınıza bakan dadı, eve gelen bir tamirci veya temizlikçi olabilir) bu tür güç dengesizliklerinden faydalanmaya meyilli olduğunuzda şunu aklınızdan çıkarmayın "Ve Tanrın'dan korkacaksın." ***