Yazdır

Bazı insanlar keskin zekalarını kullanarak başkalarını aldatmayı adet haline getirirler, bazıları ise aynı şekilde kendilerine çıkar sağlayacak kanun boşlukları ararlar. Ancak bazı insanlar vardır ki, hemcinslerini utanmaktan, küçük düşmekten kurtarmak için zekalarını kullanarak yeni yollar icat etmeye çalışırlar.

Talmud'un "Şabat" bölümündeki bir öykünün konusu budur. Üçüncü yüzyılda yaşamış olan Babil'li bilgin Samuel, arkadaşı Ablat'la birlikte otururken önlerinden bir grup işçi geçiyormuş. Ablat Yahudi değilmiş. Yıldızlara bakarak gelecek hakkında tahminlerde bulunan bir müneccimmiş. İşçilerden birini işaret ederek şöyle konuşmuş: "Bak bu adama, şimdi işine gidiyor. Ancak akşama dönmeyecek. Onu bir yılan ısıracak ve o ölecek." Arkadaşı Ablat'ın geleceği tahmin gücünü kabul etmesine rağmen Samuel, duanın ve hayır işlerinin insanın kaderini değiştirebileceğine de bütün kalbiyle inanırmış. "Eğer o adam iyi bir Yahudi ise, gidecek ve geri dönecektir," diye cevap vermiş. Bir müddet sonra işçiler geri dönmüş. Ablat'ın öleceğini tahmin ettiği kişi de yanlarındaymış. Ablat hemen koşup adamın sırt çantasını alıp açmış. Çantada ikiye kesilmiş bir yılan duruyormuş.

Samuel adamın yanına giderek şöyle sormuş: "[Kaderinden kurtulmak için] ne yaptın?"

Adam şöyle cevap vermiş: "Her gün ben ve diğer işçiler evden getirdiğimiz yiyecekleri bir araya topladıktan sonra ortak masadan yemek yeriz. Ben bugün bir adamın ortaya koyacak ekmeği olmadığı için çok utandığını farkettim. Bunun üzerine diğer adamlara şöyle dedim: 'Bugün yiyecekleri ben toplayacağım.' Adamın çantasına vardığımda utanmasın diye ondan ekmek alır gibi yaptım."

Samuel ona şöyle konuşmuş: " İyi bir iş yaptın." [yani: bu yaptığın iyi işin hayrına Tanrı seni o ölümcül yılandan korudu; Şabbat 156b].

Aç olanları doyurmak çok yüce bir eylemdir. Ancak bu isimsiz işçi, arkadaşının ortak yemekten faydalanmasını sağlamanın dışında, onu utanmaktan, küçük düşürülmekten korumuştu.

Muhtaç olan insanları utançtan, küçük düşmekten ve aynı zamanda açlıktan korumak, Talmud'un ideallerinden biridir. Bu eylemleri gerçekleştirenler, Tanrı mucizelerinin özel bir kısmına hak kazanırlar. ***