Yazdır

Hayırsever bir kişi kendisinden bir bağış istenmesini beklemez. Resmen bir ihtiyaç bildirilmemiş dahi olsa o, muhtaç insanların varlığını bilir. Yahudi yasa ve gelenekleri işte bu yüzden insanları sürekli bir şekilde bağış yapmaya teşvik eder: "Dua etmeden önce bağışta bulunmak makbuldur" (şulhan Aruh Orah Hayim 92:10).

Bu cümlenin gereğini yerine getirmeyi teşvik etmek için çoğu sinagoglarda bir "bağış kutusu" bulundurulur. Bu kutu hafta arası ibadetler sırasında gezdirilir (Yahudi yasalarına göre Şabat gününde ve diğer bazı bayram günlerinde para alışverişi yapılmaz). Sinagogda bulunanların bu kutuya az da olsa bir miktar para koymaları beklenir.

Talmud öğretilerinin biri, Yom Kipur gibi oruç günlerinin öncesinde özel bir bağış türünü teşvik eder: "Oruç tutmanın değeri, verilen bağıştır" (Berahot 6b).

Yom Kipur orucu çoşu insana çok zor gelir. Bazı kişiler, o gün boyunca hissettikleri açlışın şiddetinin ibadetlerine odaklanmalarına engel olduğunu iddia ederler. Eğer gerçekten de açlık hissi bu derece acı çektirecekse, bu deneyimden deşerli bir dersin çıkarılabilmesi gerekir: Bu sancıların bize, dünya çapında senede yüzlerce gün açlık çeken insanların varlığını hatırlatması beklenir. Onaltıncı yüzyılda yaşamış olan Maharşa (Rav Solomon Elazar Eideles) Talmud`daki bu bölümün eski bir Yahudi geleneğinin kaynağı olduğuna işaret eder: Bu geleneğe göre oruç gününden önce insanlar, o gün boyunca yemek yemeyecekleri için harcamayacakları parayı bağış olarak verirlerdi.

Ne yazık ki bu gelenek modern Yahudiler arasında pek fazla bilinmemektedir. Tekrar hayata geçirilmesi gerekecektir. Bu sene, Yom Kipur veya Teşa Be`av öncesi, ailenizin bu günlerde yemek için harcayacağı parayı düşünün. Haftalık gıda harcamanızı yediye bölerek bulacağınız günlük gıda masrafınızı aç olan kişilere yönelik hizmet veren bir hayırseverlik kuruluşuna yönlendirin. Gerçekten de, Yom Kipur`da okunan Aftara`da Yeşaya, Tanrı`nın şöyle söylediğini ifade eder: "Benim istediğim oruç... yiyeceğinizi açla paylaşmak (tır)" (Yeşaya 58:6-7; yiyeceğinizin, doğal olarak, oruçtan önce veya sonra paylaşmanız gerektiği hatırlatılmaktadır.)

Tanrı bize Yom Kipur`da yemek yemememizi emretmişitir. Ancak bu çok özel gün boyunca hissettiğimiz açlıktan şu dersi çıkarabiliriz: başkalarının yemek yiyebilmesi için nasıl bir fedakarlık yapabileceğimizi öğrenebiliriz. Zira bu da, tanrısal bir buyruktur. ***