Talmud'daki en acıklı öykülerin birinde, daha önce çok iyi iki arkadaş olan Rav Yohanan ile Reş Lakiş'in hayatlarını yıkan acı bir kavgadan söz edilir.

Bir gladyatör ve eşkiya olan Reş Lakiş'le ilk tanıştığında Rav Yohanan, zaten tanınmış bir bilgindir. Reş Lakiş'in dikkat çeken fiziki görünümü ve muhteşem zekasından etkilenen Rav Yohanan, onu, tövbe ederek dindar bir Yahudi olması için ikna eder. Kısa bir süre sonra da Reş Lakiş hem önde gelen bir bilim adamı hem de Rav Yohanan'ın kayınbiraderi olur. Günlerden bir gün, Rav Yohanan'ın yeşivasında kılıç, bıçak ve hançerlerin töresel anlamı hakkındaki Yahudi yasası ile ilgili bir tartışma sırasında Reş Lakiş, Rav Yohanan'ın görüşlerine katılmadığını belirtince, Rav küplere biner. Rakibi ile tartışırken Yohanan, Reş Lakiş'in pek de temiz olmayan geçmişine pek de kibar olmayan bir şekilde değinerek şöyle der: "Bir hırsız mesleğini iyi bilir."

Çektiği ıstırap yüzünden belli olan Reş Lakiş şöyle karşılık verir: "Eşkiya hayatımı terk ettirmekle bana ne iyilik yaptığını zannediyorsun? Gladyatörler arasında bana 'Usta' diye hitabederlerdi. Burada da bana 'Usta' diye hitabediyorlar." Bunun üzerine Rav Yohanan, dindar bir Yahudi olmaya ikna edilmekle kendisine yapılmış olan iyiliği bir çırpıda unutan Reş Lakiş'e karşı duyduğu büyük üzüntüyü ifade eder.

Bu olaydan kısa bir süre sonra Reş Lakiş, ciddi bir hastalığa yakalanır. Rav Yohanan'ın kız kardeşi olan karısı, kayınbiraderini ziyaret etmesi için Rav'a yalvarır. Rav Yohanan bu isteği reddeder. Reş Lakiş'in başına gelenlerin onun için hiç bir önemi olmadığını belirtir. Sadece şu sözleri söylemekle yetinir: "Eğer kocan ölürse sana bakmaya devam edeceğim."

Nitekim Reş Lakiş, kısa bir süre sonra vefat eder. Şaşkınlık içindeki Rav da derin bir bunalıma düşerek aklını yitirir. Diğer Rav'lar Tanrı'nın merhamet ederek onu ızdırabından kurtarması için dua ederler. Rav da kısa bir süre sonra ölür. (Babil Talmud'u, Bava Mezia 84 a).

Bu kısa öykü, kavga eden kişilerin dillerine hakim olamadıkları ve sağduyularını kaybettikleri anda neler olabileceği hakkında belki de biraz aşırı bir örnek. Ancak bu olaydan çıkarılacak ders hepimiz için geçerlidir. Bir tartışma sırasında ne kadar kızarsanız kızın, sözlerinizi sadece tartışılan konuya odaklamaya çalışın. Rakibinizi alt etmek ve söylediklerini çürütmek için hiçbir zaman zararlı kişisel eleştirilere baş vurmayın. Aslında bu çok basit bir kuraldır. Ancak çoğu zaman bu kurala dikkat edilmemesi yüzünden arkadaşlar ve aile fertleri arasındaki orta şiddetteki tartışmalar, tamiri mümkün olmayan parçalanmalara sebep olan şiddetli kavgalara dönüşebilir.

Ne yaparsanız yapın, başkaları ile, özellikle yakın olduğunuz kişilerle tartışmanız, nerdeyse kaçınılmazdır. Eğer kavga sırasında kullandığınız sözlere dikkat ederseniz, meseleler çoğunlukla bir müddet sonra hallolur. Ancak tezinizi savunmak için değil de karşınızdakini incitecek şekilde konuşursanız, rakibiniz de sizi zedelemek için uygun olmayan sözler kullanacaktır. İşte Rav Yohanan ile Reş Lakiş arasında gelişen olay bundan ibaretti. Yaşamınız boyunca bu tip acıları tatmak istemiyorsanız adilce kavga etmeyi öğrenmelisiniz. ***