Mase peraşasında, Bene-Yisrael'in Mısır'dan çıkışından Kenaan Toprakları'nın kıyısına gelene kadar konakladıkları toplam 42 yer listelenir.

Peraşa Özeti (Bamidbar 33:1-36:13)

[www.chabad.org]

Mase peraşasında, Bene-Yisrael'in Mısır'dan çıkışından Kenaan Toprakları'nın kıyısına gelene kadar konakladıkları toplam 42 yer listelenir. Erets-Yisrael'in sınırları verilir, kasıtlı olmayarak cinayet işlemiş kişiler için sığınak olacak ‘sığınma şehirleri' belirlenir. Tselofhad adlı, ardında erkek evlat bırakmadan ölen kişinin kızları, kendi kabileleri olan Menaşe kabilesine mensup kişilerle evlenirler, böylece babalarından miras aldıkları topraklar, başka bir kabileye geçmez.

DEVAR TORA

[Rabi Yeuda Appel - www.torah.org]

Göçebe Yahudi

Herhangi bir botanik uzmanı size "Göçebe Yahudi"nin minimum besine rağmen, büyüyüp gelişen tek bitki olduğunu söyleyecektir. Aynı şekilde, eğer bu bitkinin köklerini kesip başka bir toprağa ekerseniz kendini tekrar yeniler ve baştan başlar.

Bu bitki terminolojisi tabii ki, Yahudilerin çeşitli ortamlara ve koşullara uyum sağlama yeteneği hakkında bir benzetmedir. "Göçebelik" Yahudi tarihinin temelidir. Erkek ve kadın atalarımız göçebeydiler. Yahudi milletinin kendisi Mısır'da bulunuyordu ve Sinay Çölü'nde dolanırken kendi anavatanının dışında kimliğini kuran tek milletti. Ve son 2000 yıl boyunca bütün dünyada dolaşıp durduk.

Bu haftaki peraşa Mase Yahudilerin Sinay Çölü'nde dolanmalarının ayrıntılarını verir. 40 yıl boyunca çölde dolanırken kamp kurulan yerlerin sayısı 42'den az değildir.

Ancak bu dolanmalar bazı şeylerin yanlış anlaşılmasına neden olmuştur. Bazen bir yerden bir yere dolanan ahmak insanlar olarak tasvir edilmişlerdir. Esasında otoriteler bu dolanmalarla ilgili olarak büyüleyici konular ortaya atmışlardır. Her şeyden önce, neden Tora 42 kamp yerinin isimlerinden söz etme zahmetine girmiştir? Bunun dışında, neden Tora [Bamidbar 33:2'de] bu yolculukları hem "yolculuklarına göre çıkış noktaları" hem de "çıkış noktalarına göre yolculukları" olarak tanımlar?

Otoriteler 42 sayısının Tanrı'nın 42 harflik gizemli ismini ima ettiğini açıklarlar. Demek oluyor ki, Yahudiler çölde dolanırken daha büyük bir manevi farkındalık kazanmışlardı. 19. yüzyılın büyük bir bilgesi olan Hatam Sofer bazı örnekler sunar: Kivrot Ataava'da (yani "arzunun gömülmesi"nde) arzularıyla karşı karşıya gelmeyi öğrendiler. Hatserot'ta (yani "avlular"da) "bu dünyanın, Gelecek Dünya'nın avlusu" olduğu kavramını anladılar. Böylece bütün çöl deneyimi, kolektif Yahudi şuuruna yeni anlayış unsurları sokan bir gelişim yolculuğuydu.

Rabi Şimşon Refael Hirş, Tora'nın bu farklı yolculuk tanımlamalarının ("yolculuklarına göre çıkış noktaları" ve "çıkış noktalarına göre yolculukları") o dönemde Yahudiler arasındaki farklı tavırları yansıttığını ileri sürer. Bazıları için yolculukların amacı, yalnızca bulundukları yerden çıkmak, mevcut durumun zorluklarını hafifletmekti. Başkaları için ise yolculuğun amacı yeni düzeylere ulaşmak ve ilerlemekti. Yeni bir gelişim amacını güdüyordu.

19. yüzyılın Hasidik otoritesi Sefat Emet'e göre, bu 42 yerin her biri Yahudilere eşsiz bir meydan okuma sunuyordu. Yahudiler her bir yerde özel bir "tikun" veya  "manevi bir tamirat" yerine getireceklerdi. Tıpkı Bene-Yisrael'in Mısır'ı terk etmesinin sonsuza dek bir anlam taşıması gibi, aynı şekilde halkı bu 42 kamp yerinde bazı zorluklarla karşılaşmıştır.

Hayatımızın duvar örtüsünü meydan getiren çeşitli yolculuklara çıktığımız zaman, yön aldığımız amaçlara odaklanmayı sürdürmemiz önemlidir. Bu şekilde, Tanrı'nın yardımıyla hayatın sunabileceği çeşitli zorluklara dayanma gücünü ve cesaretini bulabiliriz.

AFTARA BAĞLANTISI

[The Jersey Shore Torah Bulletin / www.shemayisrael.co.il]

Şimu - Yirmeyau 2:4-28, 4:1-2

Bu hafta Şiva Asar Betamuz ile Tişa Beav oruçları arasındaki üç hafta boyunca okunan üç Aftara'nın ikincisini okumaktayız. Bu aftaralar Tanrı'nın millete günahları için verdiği ceza uyarılarından ve azarlamasından söz eder. Bu aftarada da peygamber Yirmeyau insanları, Tanrı'yı ve Tora'yı terk ettikleri ve başkalarının tanrılarına uydukları için azarlar. Tavırlarını düzeltmedikleri takdirde Tanrı'nın yıkım ve sürgün getireceği konusunda onları uyarır.

DEVAR TORA

 [Rav Moşe Benveniste]

AĞZIMIZDAN ÇIKAN SÖZLERİN DEĞERİ

שמעון בנו אומר. כל ימי גדלתי בין החכמים ולא מצאתי לגוף טוב משתיקה. ולא המדרש הוא העקר אלא המעשה. וכל המרבה דברים מביא חטא.

ŞİMON BENO OMER: KOL  YAMAY GADALTİ BEN AHAHAMİM VELO MATSATİ LAGUF TOV MİŞETİKA. VELO AMİDRAŞ U AİKAR ELLA AMAASE. VEHOL AMARBE DEVARİM MEVİ HET.

Raban Gamliel'in oğlu Şimon der ki:

Yaşamım boyunca bilginler arasında bulundum. Onlardan, en doğru yolun az konuşmak olduğunu öğrendim. Sadece bilgi yeterli değildir, tatbikat gerekir. Çoğu kez susmak insana fayda verir.

                                                                                                                                                                           (Pirke Avot  1/17)

Raban Şimon, Erets Israel'in en zor bir devrinde, Dini kurulun-SANEDRİN- bakanlık görevinde bulundu. O günlerde İkinci Bet Amikdaş ROMALILAR tarafından yıkıldı. Düşman tarafından  idam edilen 10 büyük din bilgini arasında kendisi de vardı.

ASARA ARUGE MALHUT-ölüme giderken Rabi Şimon ağlıyordu. MASEHET SEMAHOT PEREK 8- O anları bu şekilde anlatır. Rabi Şimon'un arkadaşı Rabi Yişmael onu teselli etmek için şöyle der: İki adımlık bir zaman içinde dürüst insanların (TSADİKLER) kollarında olacaksın, ağlama kardeşim.

Rabi Şimon böyle cevaplar: Ölüme gittiğim için üzülmüyorum. Fakat bizlere birer haydut gibi davranmaları zoruma gidiyor. O anda ağlamayı keser ve yüksek sesle bağırır:

TANRININ ADALETİ DAİMA DOĞRUDUR.

Rabi Şimon öğretisine böyle başlıyor:

KOL YAMAY GADALTİ BEN AHAHAMİM-Hayatım boyunca bilginler arasında yaşadım. Kendisi dini kurulun başkanı idi. Fakat gerçek bir mütevazı kişi olduğundan kendisini bir öğrenci gibi görürdü.

Din bilginlerinin çok anlamlı bir sıfatı vardır. TALMİD HAHAM -Öğrenci ve bilgin. Çünkü insan yaşamı boyunca yeni şeyler öğrenmeye devam eder. VELO MATSATİ TOV LAGUF ELLA ŞETİKA. Konuşma, insanı diğer canlılardan ayıran en büyük vasıftır. Sözcükler ruhun hissettiklerini açığa vurur. Kelimeler ağızdan çıkmadıkça, sadece düşüncede kalırlar. Yanlış konuşmalar yapıldığı zaman onları geri almak mümkün değildir. İki defa düşünmek, bir defa konuşmak en doğru yoldur. Rabi Yeuda şöyle der: Çoğu kez konuştuğum zaman sonra pişman olurum. Konuşmadığım müddetçe sözcüklerime ben hakim olurum. Sözler ağzımdan çıktıktan sonra onlar bana hükmederler.

עת לחשות ועת לדבר

ET LAHAŞOT  VEET LEDABER.

Zaman var ki susmak gerekir. (Koelet 3/7)

Kişi hocasının yanında az konuşup çok dinlemelidir. Fakat zaman gelir kendisi öğretmen olur, öğrencilerine konuşup dersi anlatır. Her konuda olduğu gibi Konuşmada da temkinli, zamana ve ihtiyaca göre davranmak gerekir.

TORA'da Moşe Rabenu halkına böyle seslenir:

איש כי ידר נדר לה' .......... לא יחל דברו. ככל היצא מפיו יעשה.

İŞ Kİ YİDOR NEDER L'AD .... LO YAHEL DEVARO. KEHOL AYOTSE MİPİV YAASE.

Eğer bir kişi yüce Tanrıya bir adakta bulunursa, onu ihlal etmemesi gerekir. Ağzından çıkan her sözün arkasında olması gerekir.                                                                                                      (Bamidbar  30/3)

Rabilerimiz şöyle derler:

Yüce Tanrı bizlere büyük bir kuvvet bağışladı. Bu kuvvet ağzımızdan çıkan sözlerdir. Sözcüklerde KEDUŞA- kutsallık vardır. Bir örnek vermek gerekirse: ŞABAT günü Cuma akşamı başlar, Cumartesi gecesi biter. Fakat kişi istese Cuma günü çok erkenden MEKADEŞ AŞABAT sözcükleriyle ŞABAT'a  girebilir. O anda ŞABAT gününün tüm dini kuralları başlamış olur.

Konuşmak bir sanattır. Bazen bir sözle dünyayı kurtarabilir, aksi halde yıkabiliriz. Atalarımız şöyle derler: Sözler şimşekten çok daha hızlı dünyanın her tarafına ulaşabilir.

Kral Şelomo şöyle bir öğüt verir:

שומר פיו ולשונו. שומר מצרת נפשו.

ŞOMER PİV ULŞONO-ŞOMER MİTSARAT NAFŞO

AĞZINA VE  DİLİNE SAHİP OLAN KİŞİ BÜTÜN DERTLERDEN UZAK KALIR.                (MİŞLE 21/23)

Tekrar görüşmek ümidiyle.

Rav Moşe Benveniste

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

On Dördüncü Kitap: ŞOFETİM / YARGIÇLAR

78. Sanedrin veaOnaşin aMesurin Laen - Mahkemeler ve Ceza Yetkileri (Devam)

Adil bir şekilde yargılamamız emredilmiştir (Vayikra 19:5). Adaletsizlik yapmak yasaktır ve adaletsizliğin hedefi bir Ger veya yetimse, bu konuda ek yasaklar da vardır (Vayikra 19:5). Bir davada iki taraf olduğu zaman eşit bir şekilde muamele görmelidirler; bir başkasının yokluğunda diğerini dinlemek yasaktır (Şemot 23:1). Fakir birine veya statü sahibi bir insana özel muamelede bulunmak veya kötü bir insana karşı ayırım yapmak yasaktır (Vayikra 19:5, Şemot 23:3 ve 23:6). Bir yargıcın, misillemeden korktuğu için karar vermekte kendini frenlemesi yasaktır (Devarim 1:17). Adil bir karara varmak için bile rüşvet almak yasaktır (Şemot 23:8, Devarim 16:19; Devarim 27:25). Bir yargıcın sahte olduğunu bildiği bir kanıta dayanarak karar vermesi yasaktır (Şemot 22:7).

Bir kişiye lanet okumak yasaktır ve bir yargıca veya krala lanet okuma konusunda ek özel yasaklar da vardır (Vayikra 19:14, Şemot 22:27).

BİR HAYAT DERSİ

[Adam Lieberman / "A Life Lesson" - www.aish.com]

Mükemmel Yolculuklar

Mase peraşası Bene-Yisrael'in çölde 40 yıl boyunca kamp kurdukları 42 farklı yeri sayar. Yolculuğun güzergâhı onlara eşlik eden Tanrı'nın Onur Bulutları tarafından tespit edilmişti. Bulut yükseldiği zaman, Bene-Yisrael seyahat ediyorlardı. Bulut aşağıya çöktüğü zaman kamp kuruyorlardı.  İnsanlar kamp sürelerinin ne kadar olacağını hiçbir zaman bilmezlerdi. Bazı yerlerde senelerce kalırken, bazı yerlerde ise 12 saat kadar kısa bir süre duruyorlardı. Tanrı önceden hiçbir güzergâh çizmiyordu.

Talmud bu kamplara dayanarak Şabat kurallarına uyma konusunda birçok kanun öğrenmiştir. Bu kanunlardan bir tanesi, yeni bir yapı kurmak için eski bir yapıyı yıkma yasağıdır. Bu kanun Yahudilerin her yolculuk ettiklerinde kamplarını bozup tekrar kurmaları gerçeğinden türer.

Ama otoriteler şunu sorarlar: Neden Şabat'taki yasak özellikle yapıyı aynı yerde tekrar kurmakla ilgilidir? Bene-Yisrael'in yolculuklarında yıkım, farklı bir yerde başka bir kamp kurmak amacıyla yapılıyordu.

Cevabı takdir edebilmek için annesinin kucağında tren yolculuğu yapan bir bebeği düşünelim.  Çocuğun bakış açısından bakarsak, o hiç hareket etmemiştir. O hep olması gereken yerde, annesinin kolları arasındadır.

O halde, çöldeki Bene-Yisrael de Tanrı'nın planına göre yolculuklarına başlayıp durdukları için,  her zaman olmaları gereken yerdeydiler. Coğrafya değişebilirdi, ama sonuçta konumları hep aynıydı.

Bizim bugün alacağımız ders nedir? Hayatımızdaki durak sadece geçicidir. Yönümüz sürekli değişmekte ve bizi bilinmeyene doğru götürmektedir. Bazen eski rahat bölgemizde olmayı arzu edebiliriz. Ama esasında Tanrı'nın bizi yönlendirdiği yer, olunması gereken en iyi yerdir.

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Alaha Kitapları]

Roş Hodeş Av'dan Tişa BeAv'a

1.      Şiva Asar BeTamuz ile Tişa BeAv arasındaki üç haftadaki yas öğeleri, Roş Hodeş Av'dan itibaren biraz daha ağırlaşır. Av ayına girildiğinden itibaren mutluluk ifadelerini azaltmaya gayret edilmelidir.

2.      Tişa BeAv'da giymek üzere deri olmayan ayakkabılar alınabilir. Bu amacın dışında yeni bir ayakkabı çifti satın alınmamalıdır.

3.      Roş Hodeş Av'dan Tişa BeAv'ın ertesi gününe kadar et yememek ve şarap içmemek adettir. Ancak, Tişa BeAv'ın düştüğü hafta içinde bu, adet değil kuraldır. Yine de, mitsva yemeklerinde ve Şabat gününde et yenebilir, şarap içilebilir. Bu yasak, Tişa BeAv'ın ertesi günü de devam eder; zira Bet-Amikdaş'ın yanışı 9 Av'da başlamış olmasına karşın, yangın ve yıkımın büyük bölümü 10 Av tarihinde gerçekleşmiştir.

4.      Tişa BeAv'ın rastladığı hafta içinde zevk amacıyla yıkanılmaz, denize gidilmez. Ancak temizlik amacıyla soğuk suyla yıkanmakta bir sakınca yoktur.

Aşkenaz Yahudileri Şiva Asar BeTamuz ile Tişa BeAv arasındaki üç hafta boyunca saç ve sakal tıraşı olmamayı âdet edinmişlerdir. Sefaradlar'ın ise böyle bir âdeti yoktur. Ancak Tişa BeAv'ın rastladığı haftanın başından [yani Şabat bitiminden], oruç bitimine kadar tıraş olmak yasaktır. Bu yasak sadece erkekler için geçerlidir.

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

Başkalarında kusur bulan insanların genellikle kendileri kusurludurlar.