Haftanın Peraşası BülteniMoşe, bulunulan vaatlerin (Neder) geçersiz kılınması ile ilgili emirleri Yisrael kabilelerinin liderlerine iletir.

Lütfen Peraşa Kağıtlarını Dua Sırasında Okumayınız

               Bu Hafta İçin Saatler              

2 Av

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5772

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

7:09

8:24

-----

Yeruşalayim

7:04

8:18

Tel Aviv

7:24

8:26

21 Temmuz

Tel Aviv

7:20

8:21

İstanbul

8:18

8:58

2012

İstanbul

8:12

8:52

M A T O T - M A S E

 Hatırlatmalar:

ü  28 Temmuz Şabat: Şabat Hazon

ü  29 Temmuz Pazar: Taanit - Tişa Beav

ü  3 Ağustos Cuma: Tu Beav

 

 

Bu HP .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

 

Peraşa Özeti (Bamidbar 30:2-32:42 / 33:1-36:13)

[www.chabad.org]

 

Moşe, bulunulan vaatlerin (Neder) geçersiz kılınması ile ilgili emirleri Yisrael kabilelerinin liderlerine iletir. Bene-Yisrael'in ahlaki çöküşüne neden oldukları için Midyanlılar'a savaş açılır. Tora savaşta elde edilen ganimetler ve bunların halk, savaşçılar, Leviler ve Koen Gadol arasında nasıl paylaştırıldığı hakkında detaylı bir açıklamaya yer verir.

Reuven ve Gad kabileleri vaat edilmiş Ülke'de kendilerine düşen pay olarak, geniş otlaklara sahip olan Ürdün nehrinin ötesindeki bölgeyi talep ederler. İlk başta bu talebe sinirlenen Moşe, sonradan bu kabilelerin, ilk önce kardeşlerine katılıp Ürdün Nehri'nin batısını ele geçirmelerinde onlara yardım etmeleri koşuluyla isteklerini kabul eder. Daha sonra, Menaşe kabilesinin yarısı da bu iki kabileye katılır.

Mase peraşasında, Bene-Yisrael'in Mısır'dan çıkışından Kenaan Toprakları'nın kıyısına gelene kadar konakladıkları toplam 42 yer listelenir. Erets-Yisrael'in sınırları verilir, kasıtlı olmayarak cinayet işlemiş kişiler için sığınak olacak ‘sığınma şehirleri' belirlenir. Tselofhad adlı, ardında erkek evlat bırakmadan ölen kişinin kızları, kendi kabileleri olan Menaşe kabilesine mensup kişilerle evlenirler, böylece babalarından miras aldıkları topraklar, başka bir kabileye geçmez.

DOĞU YAKASI HİKÂYESİ

[Rabi Yitshak Dubov / tannentorah.com]

 

Korku verici bir déjà vu. Moşe, Bene-Yisrael'in Erets-Yisrael'e girmemekte direnmeleri sonucunda, bütün bir nesli kaybettikten sonra, Matot peraşasında Reuven ve Gad kabileleri sanki aynı şeyi yapıyor gibi görünmektedirler! Ülkeye girmeye hazırlanırlarken, bu iki kabile Moşe'ye aynı istekle yaklaşırlar. Bu kez Yarden'in doğu yakasındaki topraklarda "sürüleri için ağıllar ve küçük çocukları için şehirler inşa etmek" istediklerini söylerler (Bamidbar 32:16).

Moşe önceki nesille aynı hatayı yapmamaları konusunda onları uyardıktan sonra, onların Erets-Yisrael'in dışında yaşamalarını kabul eder; ama sanki pazarlık ediyormuş gibi, onlara, diğer kabilelerin Erets-Yisrael için verecekleri savaşta onlara yardım etmelerini kabul ettirir. Moşe neden onların Erets-Yisrael dışında yaşamalarına izin vermiştir ve Moşe'nin, başta karşı çıktığı "Yarden'in doğu yakasına yerleşme" fikrindeki ani değişimin sebebi nedir? Eğer iki kabilenin isteği, casusların günahını anımsattığı için onu rahatsız ettiyse, daha sonra onların planlarını desteklemesine, hatta geliştirmesine onu ikna eden nedir? Ve son olarak da, onlardan ne talep etmiştir?

Hasidik öğretiler, casusların günahının, maddi hayatın sıradanlıkları ile ilgilenmeyi reddetmelerinin sonucu olarak ortaya çıktığını açıklar. Çöldeki Yahudiler tamamen manevi bir yaşam sürüyorlardı: Tanrı'dan gelen man, "Miryam'ın kuyusundan" gelen mucizevî su ve onları koruyan ve giysilerini muhafaza eden "onur bulutları"... Ama Kenaan topraklarına girdikleri an her şeyin değişeceğini biliyorlardı. Manevi toplumun yerini çiftçilerden, zanaatkârlardan, tüccarlardan ve bürokratlardan oluşan bir devlet alacaktı. Casuslar böyle bir toplumda yer almak istemiyorlardı.

Ancak casusların ve nesillerinin aksine, Gad ve Reuben kabilelerinin Yarden'in doğu yakasındaki toprakları istemelerine neden olan şey maddiyat korkusu değildi. Aksine, bu toprakta yerleşmek, şehirler ve büyük çiftlikler inşa etmek, koyun ve ineklerini otlaklarda büyütmek istemişlerdi. Onun için Moşe'ye şunları söylemişlerdir: "Burada sürülerimiz için ağıllar ve çocuklarımız için şehirler kurmak istiyoruz." Başka bir deyişle: Ülke'ye girmeyip burada kalmak istediğimiz için bizi önceki nesli taklit etmekle suçluyorsunuz; ama bizim istediğimiz şey, Tanrı'nın dünyasındaki maddi kaynaklardan kurtulmanın tam aksi. İşte Reuven ve Gad kabilelerinin ilk önce sığırları için inşa edecekleri ağıllardan söz etmelerinin nedeni budur. Amaç, niyetlerini belirterek Moşe'yi rahatlatmaktır. Şimdi Moşe'nin onlarla yaptığı pazarlığı anlayabiliriz. Moşe onlara şunları söylemiştir: "O halde çocuklarınız için şehirler ve davarlarınız için ağıllar inşa edin." (32:24) Moşe onların konuştuğu gibi değil de, tam tersine, önce çocuklardan ve sonra hayvanlardan söz etmiştir. Raşi'nin yorumladığı gibi (32:16) "...Öyle değil! Öncelikli şeyi öncelikli, ikinci derecedeki şeyi de ikincil yapın."

Ama bu da, Moşe'ye sundukları isteğin doğasına uygun olacaktı. Reuven ve Gad'ın kabileleri İlahi enerjinin en haşmetli rezervlerinin, tam da en düşük düzeyli yerlerde gizli olduğu bilinciyle motive olmuşlardı. Bu bilgiyle, bir hayvanın içindeki tanrısal yaşam kıvılcımının, bir insanın içindekinden bile daha yüce bir yerden kaynaklandığını görmekteydiler. Ama kişi maddi dünyanın belirli bir köşesini, kendisi tarafından geliştirilmesi gereken bir yer addettiği zaman bile, öncelikle, yaratılışın daha incelikli alanlarına yapıcı bir şekilde yaklaşma suretiyle "kendisini ispat etmelidir".

Bu nedenle, Reuven ve Gad kabilelerinin, Yarden'in doğusuna yerleşmeden önce, batıdaki daha kutsal nitelikli olan Erets-Yisrael'in fethine katılmaları gerekiyordu. Gerçek şu ki, doğu yakasının onların maneviyatına karşı sunduğu meydan okuma yüzünden, bu kabilelerin Erets-Yisrael'e olan bağlılık düzeyleri, batı yakasında yerleşecek olan kabilelerinkini bile aşmalıydı. Daha dünyevi bir toprağın sunduğu sınavı üstlenip onun içindeki manevi potansiyeli açığa çıkarma yeteneklerinden, ancak Kutsal Ülke için ön saflarda çarpışı, kardeşlerine buraya yerleşmekte yardım ettikten sonra emin olabilirlerdi.

DEVAR TORA

 [Rabi Moşe Benveniste]

Öfkeden Kaçınmalı

Arbaa midot badeot noah lihos venoah lirtsot, yatsa seharo beefsedo, kaşe lihos vekaşe lirtsot yatsa efsedo bisharo. Kaşe lihos venoah lirtsot hasid. Noah lihos vekaşe lirtsot raşa (Pirke Avot 5/11). İnsanlarda dört anlayış ve davranış şekli mevcuttur. Kolaylıkla öfkelenen ve arkadaşının gönlünü çabuk alıp barışan kişinin kaybı ödülünden fazladır. Zor öfkelenen ve zor gönül alıp barışan kişi kazandığı ödülü sonunda kaybeder. Zor öfkelenen ve çabuk gönül alıp af dileyen kişinin yeri dürüst insanların yanıdır. Çabuk öfkelenen ve zor gönül alan kişinin ise yeri günahkârların yanındadır.

Rabilerimize göre kızgınlık ve öfke beynin ani bir tepkisidir. Bu davranışla mücadele etmek çok zordur. Ancak bu kötü eğilimden uzak kalmanın yolu daha çocukken aileden eğitim almış olmayı gerektirir. Kötü davranışlardan korunmanın en emin yolu sabırlı olmaktır.

Akıllı ve kültürlü kişi onu kışkırtan kişilere rağmen sabırlı olmasını bilir. Kral Şelomo şöyle der: Al tevael beruhaha lihos ki kaas behek kesilim yanuah. (Koelet 7/9) Çabuk öfkelenme çünkü öfke akılsızların bağrında barınır.

Yermiya Peygamber şöyle der: Ma yitonen adam hay, gever al hatao (Eha 3/39) Yaşayan insan niçin günahlarının cezasından yakınır? Kızgınlıktan kendini kaybeden kişi, neden daha sonra pişmanlık duyup yakınır?

Devamlı her olay karşısında kızgınlıkla tepki veren kişiler için Rabilerimiz şöyle derler: Akoes maşkah talmudo umosif tipeşut (Nedarim 22/B) Çabuk öfkelenen kişiler bilgilerini unutur, aptallıkları ise artar.

Hiç kızmamak en iyi davranıştır. Ancak hislerine kapılanların hiç değilse çabuk gönül almaları önerilir. Dargınlık ve nefret TORA'mızın en değerli bir emrini kolaylıkla ihlal ederler.

Lo tisna et ahiha bilvaveha (Vayikra 19/17) Kardeşine yüreğinde nefret beslemeyeceksin öç almayacaksın. Arkadaşını kendin gibi seveceksin.

Talmud'ta Rabiler şöyle dediler: Şeloşa simanim beuma zu rahmanim, bayşanim, gomele hasadim. (Yevamot 19/A) Dürüst insanlar üç davranış şeklinden belli olurlar. Merhametlerinden, utangaçlıklarından ve yardım severliklerimden.

Merhametli kişi geç kızar, çabuk gönül alır.

Kol amaavir al midotav, maavirin lo al kol peşaav. (Roş Aşana 17/4). Kişi kendi anlayışına göre arkadaşı ona herhangi bir yanlış davranışta bulununca affedici olursa, Tanrı da onun günahlarını affeder.

İsrail oğulları SİNA çölünde vaat edilen kutsal topraklara ilerlerken su derdine düşerler ve önderleri MOŞE RABENUDAN çare bulmasını isterler. Kendisi halka biraz kızgınlıkla şöyle hitap eder: "Dinleyin hey isyancılar gördüğünüz kayadan su çıkartacağım."

Bu hitap Tanrı tarafından hoş görülmez ve Moşe peygamber bu yüzden çok sevdiği kutsal topraklara girmeme cezası alır. Herhalde bu olayda Tanrı bizlere bir ders vermek istemiştir: Ne olursa olsun sabırlı ve öfkeden uzak kalmamız gerekir.

Sabır ve sevgi dolu bir yaşam dileğiyle

Tekrar görüşmek üzere,

Rav Moşe Benveniste

MAASE

 

Ebedi Ödül

Tanrı'nın Avraam'a, Yitshak'a ve Yaakov'a Erets-Yisrael'i torunlarına vermekle ilgili vaadi peraşamızda nihayet gerçekçi bir hal alır: "Miras alacağınız toprak budur..." (Bamidbar 34:2).

Tora daha sonra bu mirasın sınırlarıyla ilgili ayrıntıları verir. Bu pasuğu Devarim'deki benzer bir cümle - "Onu torunlarınıza vereceğim diyerek Avraam'a, Yitshak'a ve Yaakov'a vaat ettiğim toprak budur" (Devarim 34:4) - ile birleştiren Midraş, bu İlahi ödülün ilginç bir yönünü daha ekler:

Kutsal ve Mübarek Tanrı, Moşe'ye gelecekte olacak olanların hepsini göstermiştir. Her bir nesil ve liderleri, her bir nesil ve âlimleri.

Neden Tanrı Moşe'ye "olacak olanların hepsini" göstermiştir? Bununla, atalarımıza verilmiş olan İlahi sözü tutup Erets-Yisrael'i Bene-Yisrael'e vermek arasında nasıl bir bağlantı vardır?

Nazik İşveren

Bir zamanlar ailesini geçindirmek için senelerce uzak bir ülkede çalışan bir adam vardı. Yeterli parayı biriktirdiğini düşündüğü zaman, nihayet evine dönmek için uzun süren bir yolculuğa çıktı.

Ancak eve dönerken başına bir felaket geldi. Adam senelerce kazandığı bütün parayı kaybetti. Bu korkunç bir talihsizlikti. Bütün bu çalışma yılları kaybolmuştu. Buna rağmen, ona tüm parayı ödemiş olan eski işvereninden, yasal olarak hiçbir şey talep edemezdi.

Yine de adam tam olarak ümidini kaybetmemişti. Seneler boyunca işvereni ona karşı büyük bir sevgi beslemişti. Ayrılmadan hemen önce bu sevginin kanıtını görmüştü. İşvereni ona ücretini öderken şunları söylemişti: "Ailen için yıllarca kazandığın paranın tümünü garantiliyorum. Eğer evine dönerken bir şey olursa, bana geri gel, sana tüm parayı tekrar veririm."

Tanrı'nın Erets-Yisrael Ödülü

Tanrı Atalar'a Erets-Yisrael'i onların torunlarına vereceğine dair söz vermişti. Buna rağmen endişeliydiler. Avraam şunu sordu: "Onu miras olarak alacağımı nasıl bileceğim? Belki de torunlarımız günah işleyecek ve ülkeden sürülecekler?"

Bu nedenle, Tanrı kısa öyküdeki o nazik işveren gibi onlara söz vermiştir: "Sana söz verdiğim şeyi yapana kadar seni yüzüstü bırakmayacağım" (Bereşit 28:15). "Toprağı torunlarınıza verdikten sonra onlar o toprağı kaybetseler bile, sizi terk etmeyeceğim ve onlara o toprağı bir daha vereceğim."

ŞABAT ALAHALARINA GİRİŞ

[Rabi Daniel Schloss - www.pidyon.org]

Şabat alahalarıyla ilgili bu yazı dizisi Mişna'da (Şabat 7:2) listelenen 39 melahaya dair temel prensipleri, Rabinik yasaklamalarla birlikte ele alacaktır. Bu dizi Şabat kanunlarını orijinal kaynaklarından öğrenmenin yerini tutma amaçlı değildir. Amaç, Şabat'ın ayrıntılı kanunlarını anlamakta, hatırlamakta ve uygulamakta yardımcı olacak bir rehber sunmaktır. Şabat çok önemli bir konu olduğundan, burada yazılanlardan uygulamasal sonuçlara varılmamalı, çıkabilecek sorularda bir Rav'a başvurulmalıdır.

Melaha 11: OFE - FIRINDA [VE BAŞKA ŞEKİLLERDE] PİŞİRMEK (Devam)

 

Şabat gününde ısıyla yiyecek hazırlama kuralları (Devam)

 

Gezeralar (devam)

 

4. "Şeiya" ([ateş üzerinde] bekletmek): Şabat arifesinde pişmeye başlayan (ama henüz yenebilecek kadar pişmiş olmayan) bir yemeği, Şabat günü boyunca orada kalacak şekilde açık bir ateşin üzerine koymak, Hahamlarca yasaklanmıştır. Bunun amacı, kişinin yemeğin yanmaması veya daha iyi pişmesi için o alevin kuvvetini azaltıp arttırma hatasına düşmesini engellemektir. Bu nedenle, böyle bir şeyin yapılabilmesi için, kişiye o günün Şabat olduğunu hatırlatacak bir şekilde, ateş açık bırakılmamalıdır ve hafta içinde yemek pişirirken kullanılmayan bir nesne, örneğin bir sac veya tencere kapağı ile örtüldükten sonra tencere üzerine konabilir. Böylece kişi Şabat olduğunu hatırlayacak ve alevin şiddetiyle oynamayacaktır. Ateşin şiddetini ayarlamakta kullanılan gaz ayarları da örtülmelidir.

ALİHOT OLAM

[Sefer Yalkut Yosef - Rabi Yitshak Yosef]

 

Roş Hodeş Av'dan Tişa BeAv'a

 

1.      Şiva Asar BeTamuz ile Tişa BeAv arasındaki üç haftadaki yas öğeleri, Roş Hodeş Av'dan itibaren biraz daha ağırlaşır. Av ayına girildiğinden itibaren mutluluk ifadelerini azaltmaya gayret edilmelidir.

2.      Tişa BeAv'da giymek üzere deri olmayan ayakkabılar satın alınabilir. Bu amacın dışında yeni bir ayakkabı çifti satın alınmamalıdır.

3.      Roş Hodeş Av'dan Tişa BeAv'ın ertesi gününe kadar et yememek ve şarap içmemek adettir. Ancak, Tişa BeAv'ın düştüğü hafta içinde bu, adet değil kuraldır. Yine de, mitsva yemeklerinde ve Şabat gününde et yenebilir, şarap içilebilir. Bu yasak, Tişa BeAv'ın ertesi günü de devam eder; zira Bet-Amikdaş'ın yanışı 9 Av'da başlamış olmasına karşın, yangın ve yıkımın büyük bölümü 10 Av tarihinde gerçekleşmiştir.

4.      Tişa BeAv'ın rastladığı hafta içinde zevk amacıyla yıkanılmaz, denize gidilmez. Ancak temizlik amacıyla soğuk suyla yıkanmakta bir sakınca yoktur.

5.      Aşkenaz Yahudileri Şiva Asar BeTamuz ile Tişa BeAv arasındaki üç hafta boyunca saç ve sakal tıraşı olmamayı âdet edinmişlerdir. Sefaradlar'ın ise böyle bir âdeti yoktur. Ancak Tişa BeAv'ın rastladığı haftanın başından [yani Şabat bitiminden], oruç bitimine kadar tıraş olmak yasaktır. Bu yasak sadece erkekler için geçerlidir. [NOT: Bu yıl Tişa Beav Pazar gününe rastladığı için "Tişa Beav'ın rastladığı hafta"ya dair kuralların uygulaması yoktur. Kişi isterse bu kuralları Roş Hodeş Av'dan itibaren gönüllü üstlenebilir.]

Haftanın Sözü

[www.weeklydvar.com]

                                                                                                                       

Yapacağımız bir sonraki şey, daha sonra geri baktığımıza gayet açık olacaktır.

Haftanın Peraşası'nı, t e b e r r u d a b u l u n a r a k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,

 ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır.

Lütfen Geniza'ya getiriniz.