Peraşa Özeti
[www.chabad.org]
(Şemot 27:20-30:10)

Tanrı, Moşe'ye Menora'daki "daimi kandili" besleyecek saf zeytinyağını Bene-Yisrael'den almasını söyler. Aaron bu alevi her gün, yakacak ve kandil "akşamdan sabaha" yanacaktır.
Koenler tarafından Mişkan'da hizmet ederken giyilmesi gereken giysiler tarif edilir:
Tüm Koenler:
1) Ketonet - ketenden uzun bir entari;
2) Mihnasayim - keten don;
3) Mitsnefet ya da migbaat - keten bir sarık ve
4) Avnet - bele sarılan uzun bir kuşak giyerdi.
"Koen Gadol - Baş Koen" buna ek olarak şunları giyerdi:
5) Efod - mavi, erguvani ve kırmızıya boyanmış yün, keten ve altın ipliklerle dokunmuş, önlüğe benzer bir giysi;
6) Hoşen - üzerinde Yisrael'in on iki kabilesinin isimlerinin yazılı olduğu on iki değerli taş bulunan bir göğüslük;
7) Meil - eteğinde altın çanlar ve dekoratif narlar bulunan mavi yünden bir üstlük;
8) Tsits - alında taşınan ve "Tanrı için Kutsal" yazısını taşıyan altın bir levha.

Tetsave peraşası ayrıca Aaron ile dört oğlu Nadav, Aviu, Elazar ve İtamar'ın, yedi günlük Koenlik'e atanma törenlerini ve tütsünün (Ketoret) yakıldığı Altın Mizbeah'ı yapma konusundaki ayrıntılı talimatları da içerir. 

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf

KÖRÜK

Tecrübe olmadan işi yapabilmek: Çölün ortasındasınız ve büyük bir tapınak inşa edeceksiniz. Bu büyük iş için elinizde kölelik yapmış bir topluluk vardır. Dahası orada görev alacak Kohenler için hem anlamlı, hem gösterişli hem de onur verecek kadar muhteşem giysiler dikeceksiniz. Altın iplikleri ve goblenleri kullanacak, kumaşları dokuyacak ve giysileri şekillendireceksiniz. Bunları da iki yüz on yıldır sadece kölelik yapmış olan bir toplumun üyeleri ile yapacaksınız. Söylediklerimiz elbette ki olanak dahilinde görünmüyor.

“Ve sen bilgelik ruhu ile doldurduğum, bilge kalplilere konuş ve Aaron’un elbiselerini onu kutsamak ve bana Kohen olması için yapsınlar.” (Şemot 28/3)

Sözcükleri tasarruflu kullanmak konusunda çok tanıdık olan Tora burada da geleneği bozmamaktadır. Acaba bu bilgelik ruhu insanlara bu iş için mi verilmiştir. Yoksa doğuştan bilge olan kişilere Tanrı fazladan bir ruh mu katmıştır? Eğer bu kişiler zaten doğuştan bilge ise neden bilge kalpliler ifadesi kullanılmıştır ve Tanrı bunlara fazladan ne vermiştir?

Kalpten kalbe giden yol: Rabi Yaakov Krantz bir kasabada aydın kişilerin de bulunduğu bir topluluğa hitap etmektedir. Rabi’nin verdiği sıcak mesajlar doğrudan kalplere işlemekte herkes konuşmayı nefes bile almadan dinlemektedir. Aydın kişilerden bir tanesi konuşmanın sonunda Rabi’nin yanına yaklaşır ve şöyle der: Rabilerin öğretisine göre kalpten verilen mesajlar kalbe girerler. Sizin bu mesajları kalpten verdiğinize kuşkum yok ama nedense benim kalbime hiç etki etmedi ne dersiniz?

Körük: Magid mi Dubno olarak bilinen Rabi Krantz gülümsel ve kendine özgü üslubu ile bir hikaye anlatmaya başlar. Cahil bir köylü bir gün demirci dükkanına gider ve demircinin elindeki körük sayesinde ateşi inanılmaz güçlü hale getirdiğini görür. Hayatı boyunca ateş yakmak konusunda sıkıntı çekmiş olan köylü bu körüğün sihirli gücünü kendi şöminesinde denemek için onu nalburdan satın alır ve eve gider. Evde basit bir el hareketiyle büyük bir ateş yakacağına inanan köylü odunları yerleştirir ve üzerine körükten hava üfler. Ateş yanmaz. Hayal kırıklığı ile birlikte utanç yaşayan köylü sinirli bir şekilde demirciye gider kendisini kandırdığını söyleyerek tazminat talep eder. Demirci gülme nöbetini kontrol altına aldıktan sonra şöyle der: Vay akıllı vay. Soğuk odunların üzerine hava üflemekle ateş yanar mı hiç. Önce küçük bir ateş yakacaksın ki körükten gelen hava bunu büyütsün. Kıvılcım yoksa asla büyük ateş yakamazsın.

Rabi Mordehay Kametensky bu anlatılanlar ışığında sorulara şöyle yanıt verir. Tanrı bilgelik ruhu olan kişileri seçmiş içlerindeki ham yeteneği açığa çıkarmalarında yardımcı olmuştur. Tanrı insanların kalbine bakarak belli bir potansiyeli yaratmak için gayret etmiş kişileri araştırır. Manevi bilgelik elbette ki doğuştan gelmez. Nazik, şefkatli ve sadık olan kişiler bu konuda yol alma şansına sahiptirler. Tanrı’nın Tanrısal ruh ile donattığı kişilerin içinde önceden bir kıvılcım yerleşmiştir. O küçük kıvılcımdan kalpleri bilgelik ruhu ile besleyen bir kuvvet doğar.

Tanrı ilk adımı her zaman bizim atmamızı ister. biz bir iş için kalbimizi ortaya koyacak olursak Tanrı da derin, manevi hatta kutsal bir bakış için gerekli gücü sağlayacaktır. O kuvvet ancak iyi bir amaç uğruna kalbimizi ortaya koyduğumuz zaman gelecektir.

Yaklaşmaya başlayan Purim olayı bu anlattıklarımıza çok da yabancı değildir. Durumun vehameti ortaya çıkana kadar kimsenin bir şikayeti yoktur. Bilge kişileri arayıp soran da yoktur. Ancak vahim bir durum karşısında kalbini, hayatını her şeyini ortaya koymayı bilen Mordehay ve Ester Tanrısal yardımı yanlarında hissetmişler ve olayın trajediden mutlu bir sona kavuşmasında ön ayak olmuşlardır.

DİVRE TORA
Rav Albert Gerşon

"ET AKEVES AEHAD TAASE BABOKER VEET AKEVES AŞENİ TAASE BEN AARBAYİM"
"BİR KOYUNU SABAH, İKİNCİ KOYUNU DA ÖĞLEDEN SONRA HAZIRLAMALISIN"

Her gün Mişkan ya da Bet Amikdas ayakta iken yapılan, Şabat ve Yom Kipur bile aksamayan "Tamid korban"ı günlük hem sabah hem de akşamüzeri sunulan tamamen aynı kuzu sunumuyla yapılırdı. Aynı sunum, Mizbeah ilk kez açıldığı zaman da ilk haftası boyunca yapıldı.

Ancak bir fark vardı. Korban Tamid sunumunun anlatıldığı Pinhas peraşasında "Bir kuzu sabah diğeri akşamüzeri sunulmalıdır" yazarken peraşamızda ise "Sabah için ayrılan kuzu sabah, akşam için ayrılan kuzu akşamüzeri yapılmalıdır." seklinde ifade edilmektedir. Aynı sunumlar ancak farklı anlatım neden?

Brisker Rabisi, şöyle açıklar; her gün getirilen korban çifti birbirlerinden bağımsız korbanlardır.  Aynı baş tefilini ve kol tefilini gibi ayrı mitsvalardır.  Birinin elinde tefilin çiftlerinden sadece teki varsa onu takabilir örneğin sadece baş tefilini mevcut ise onu takar ve mitsva olur. Aynı şekilde sabah tamid korbanı sunulamadıysa akşamüzeri bu mitsva yine de yapılabilir.  İki korban birbirlerinden bağımsızdırlar.

Şemen Tov adlı kaynağa göre bu kuraldan önemli bir ders çıkarılması gerekiyor diye yazar.  Rabilerimiz" her başlangıç zordur " diye öğretirler.  Her ilk adım kritiktir. Başlarken izlediğin yol devamında da önemlidir. Dolayısıyla açılış sırasında Miskanda ilk hafta boyunca getirilen sabah ve akşamüzeri korbanları birlikte sunulmak zorundaydı. Sonrasında ayrı mitsvalar olarak kabul görse de ilk hafta ikisi tek bir mitsva olarak değerlendirilmiştir.

Vilna Gaon, yeni bir sinagog açılacağı zaman kapı kollarının bile dindar ve parasını dürüstçe kazanan Yahudilerden alınmasını özellikle belirtmiştir. Böyle yapılırsa bütün tefilalar kabul edilecektir demiştir.  Hayatın her aşamasında yeni kararlar ve başlangıçlar yaşanabilir evlilik, çocuklarımızın Tora eğitimi, yeni bir iş gibi... Bu başlangıçlar Tora değerlerine göre yapılır ise ve hemen başında ciddiye alırsak bası gibi devamı da başarılı olacaktır. Her gün düzenli ve sabırlı çalışma, tefilalar gibi Tanrı’nın bizden istediği değerlerdir. 

GÜNLÜK YAŞAMDAN

(Kaynak: Rabilerin öğretilerinden)
Rav İzak Peres

İkinci el adı altında verilen bir şey “maaser” olarak kabul edilebilir mi?

İkinci el olarak verilen objenin değeri zamanla paralel olarak hesaplanmalı ve ona göre verilmelidir. Sözgelimi yeni bir makine bile olsa ilk kullanımdan sonra değeri düşer.

YETMİŞ İKİ’ DEN SEÇMELER
(Rav Palaçi’nin 72 kitabı olduğu kabul edilir.)
Rav İsak Alaluf

Bu haftaki seçmemiz Rabi Hayim Palaçi (Z’Ts’K’L’)’nin “Tsedaka LeHayim kitabından geliyor. Senenin bütün günlerinde kişi fakirlerin ne yediklerini düşünmek ve onlara elden geldiğince yardım etmek zorundadır. Bu Zohar’da da belirtilmektedir. Özellikle bayram günlerinde bu daha da önemli bir hal alır. Çünkü imkanı olan bayram hazırlığı için gereken her şeyi zamanında temin edebilir ancak yoksulun böyle bir imkanı yoktur. Özellikle birçok hazırlık gerektiren Pesah bayramında matsa ve diğer ihtiyaçların alımı için bu durum çok daha fazla ön planda olmaktadır. Rabi “Şimon ve Levi” kitabında yazılanları referans göstererek imkanı olmayanlara “kimha de pisha” dediğimiz yardımın Pesah’tan en az otuz gün önce yapılması gerektiğini öğretir.

HAFTANIN SÖZÜ

“Gerçek “sen” in şu anki senden farklı olabileceğini keşfetmekten korkma." (Rabi Noah Weinberg)