Peraşa Özeti
[www.chabad.org]
(Devarim 32:1-32:52)

Aazinu peraşasının büyük bölümü, 70 dizelik bir şarkıdan oluşur. Bu şarkı, Moşe tarafından, dünyadaki hayatının son gününde Bene-Yisrael'e söylenmiştir. 

Yeryüzü ve gökleri tanık olarak davet eden Moşe, halkı "Eski günleri hatırla / Tüm nesillerin yıllarını anlayın / Babana sor ve o sana anlatsın / Yaşlılarına [sor] ve sana söylesinler" sözleriyle teşvik etmektedir. Bahsettiği, Tanrı'nın onları çölde nasıl bir ulus haline getirdiğinin, Kendi Halkı olarak seçtiğinin ve onlara bollukla mübarek kılınmış bir ülkeyi bahşettiğinin halk tarafından hiçbir kuşkuya yer olmadan bilinmesinin önemidir. Şarkı aynı zamanda bir uyarıda bulunur: "Yeşurun [Yisrael] şişmanladı ve tekmeledi / Yağ bağladın, kalınlaştın ve kabalaştın / Onu meydana getiren Tanrı'ya sırtını döndü / Ve kurtuluşunun Kayası'nı hakir gördü". Bu durumun sonucu, akıl almaz felaketler olacaktır. Tanrı bunu Tanrı'nın "Yüzü'nü Saklaması" olarak tanımlar. Yine de Moşe bir söz verir: Sonunda Tanrı, Kulları'nın kanlarının intikamını alacak ve Halkı ile Ülkesi ile teselli edecektir.

Peraşa Tanrı'nın Moşe'ye, Nevo dağının zirvesine çıkması konusunda talimat vermesiyle sona erer. Moşe buradan, ölmeden önce Erets-Yisrael'i görebilecektir. Ancak oraya, Tanrı'nın Bene-Yisrael'e verdiği Ülke'ye giremeyecektir.

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf

SEVİYE ATLAMAK

“Tanrı Moşe’ye bu dağa çık bu çıktığın dağda öleceksin. Toprağı uzaktan görecek ve oraya giremeyeceksin der.” (Devarim 32/48 – 52)

Daha önceleri Rabi Twerski’nin sameah ve tsomeah adlı öğretisinde Moşe Rabenu’nun tek gayesinin ruhani olarak yükselmek olduğunu ve bunun da mitsvaları yerine getirmek suretiyle olabileceğini paylaşmıştık. Moşe için bu seviyenin en üst noktasına çıkmak ancak Erets Yisrael’e özgü mitsvaların da yerine getirilebilmesiyle mümkün olacaktır. Bununla beraber Tanrı Moşe’nin Erets Yisrael’e girmesinin imkansız olduğunu bildirince Moşe için artık yaşamanın bir amacı kalmamış gibidir ve kendisini bu dünyadan ayrılmaya hazırlar. Ancak Moşe artık herhangi bir mitsvayı yerine getiremeyeceğinden kendisini bu olaya hazırlamak Tanrısal isteği yerine getirmekten duyduğu sevinç ve hevesle olamayacaktır.

Vilna Gaon’u bu noktada Tanrı’nın Moşe’ye bu olaya hazırlanması için iki mitsvat ase, diğeri mitsva lo taase olan iki emir verdiğini anlatır. Moşe’ye Nevo dağına çıkması ve Erets Yisrael’i uzaktan izlemesi için emir verir. Moşe bunları yapınca yaşamında iki mitsvayı daha yerine getirir. O topraklara girmemesi ile de Tanrı’nın onun hakkında verdiği “yapmayacaksın” emrini yerine getirmiş olur. Böylelikle Moşe Rabenu bu dünyadan ayrılırken bile mitsvaları yerine getirmiş olur.

Bir mitsvayı yerine getirirken “Tanrı’nın emrettiği bu mitsvayı yerine getirmek için buradayım” şeklinde bir açıklama yapmak gerekir. Bu bir mitsvadır. Baal Şem Tov bu dünyadan ayrılmadan önce de böylesine bir açıklama yapmıştır. “Şu anda Tanrı’nın kararı ve isteğiyle Bereşit 3/19’da yazılı olan “sen topraksın ve toprağa döneceksin” emrini yerine getirmeye hazırım.”

Günümüzde birçok insan mitsvaları yerine getirmesine rağmen bazıları bu mitsvaları baştan savma şeklinde yapmaktadırlar. Birçoğu bu mitsvaların bizlere neler kazandırdığının anlamını bilmekten yoksundurlar. Örneğin her sabah acele ile Tefila söyleyenlerin aklındaki tek gayenin bir an evvel işe giderek para kazanmak olduğu aşikardır. Halbuki Tefila’daki kavananın bizlere kazandıracağı değerler işimize sadece birkaç dakika geç kalmamıza neden olacaktır. Ancak kazandıklarımız bizleri ruhani olarak daha da yukarılara taşıyacaktır.

Talmud Masehet Berahot’ta Rabi Akiva’nın yaşamını Tanrı uğruna feda etmenin onu mutlu ettiği yazılıdır. Birçok tsadik yaşamlarını bu uğurda feda etmişler ve bu konuda mutluluk duymuşlardır. Bizler hiç olmazsa mitsvaları yerine getirirken mutlu olabilir, bundan haz alabilir ve kendimizi çok daha üst seviyelere taşıyabiliriz.

HAG SAMEAH

DİVRE TORA
Rav Yehuda Adoni

Moşe Rabenu: Kabilelerinizin ileri gelenlerini ve görevlilerinizi bana getirin. Onlara bir duyuruda bulunacağım der. Yeri ve gökleri onlara tanık tutacağım. Biliyorum ki sizler, gösterdiğim yoldan sapacaksınız.

Moşe Rabenu tüm halka Aazinu ilahisini tümünü okur. Aazinu peraşası Sefer Toramızda bir ilahi (şira) olarak yazılmıştır ve bunları anlatır.

Peraşa üç bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde, Tanrı’nın bizlere yaptığı sonsuz mucize ve iyilikleri sayar. Çölde bize yaptığı iyilikleri dile getirir. İkinci bölümde, bütün bunlara rağmen bizler değerini bilemedik putperestlikten tutun, bütün buyrukların aksini yaptık. Üçüncü bölümde ise, Ulu Tanrı’mızın engin merhameti ile bizleri her zaman olduğu gibi bağışladığını vurgular. Bu ilahi ile Moşe Rabenu son günlerinde halka muhteşem bir nasihat vermiştir. Devarim kitabında Moşe Rabenu’nun nasihatleri, dersleri ile çok sevdiği toplumun Tanrı’ya her zaman sadık kalmalarını istemiştir. Bu sözleri bir ilahi ile noktalamış ve zihinlerine, hatıralarında daima kalmasını istemiştir. Roş Aşana gemarasında “Aazinu’nun Bet Amikdaş’ta korban musaf yapıldığında Levi’lerin melodi şarkı ile söylediklerini yazar. Aynı zamanda Bet Amiktaş’tan sonra sinagoglarda söylendiğini de açıklar.” RamBam yine Aazinu ilahisinin sinagoglarda dua arasında söylenmesinin güzel bir adet olduğunu işaret eder. Bazı sinagoglarda şirat ayam “az yasir Moşe” ilahisinden sonra söylendiğini kitaplarda görürüz. Bizler Tişa Beav günü bu şirayı yani Aazinu’yu okuruz. Orada geçirdiğimiz kara günleri bir kez daha hatırlamak ve teşuva yapmak için.

Bu yıl Aazinu peraşasını Kipur geçtikten sonra Şabat günü Beezrat Aşem okuyacağız. Yani kalplerimizin derinliklerinden “karati behol lev” çıkan dua sesleri ile Tanrı’mıza bizleri bağışlamasını teşuva yaparak yakardık. Tanrı’dan Roş Aşana iyi bir yıl sağlıklı bir yıl ricasına duasında bulunduk. Roş Aşana ve Yom Kipur dualarımız kabul görsün. Sukot bayramına gireceğiz. Neşeli bir bayram, ellerimizle Lulav, etrog, arava ve adas yani hurma dalı turunçgillerden bir meyve. Mersin ağacı dalı ve söğüt dalından oluşmuş bir demet alıp Tanrı’nın bizleri bağışladığına inanarak dua ederiz.

Yedibgün oturduğumuz sukalarda her gece bir konuk ağırlarız. Avram, Yitshak, Yaakov, Moşe, Aaron, Yosef ve David. Onların zehutu bizlere iyilikler ve esenlikler getirsin. Bu arada onların yemediklerini bizler ihtiyaç sahibi insanlara bağışlarsak, bu vesile ile Tanrıda bizlere de güzel bağışlarda bulunur. Tanrı’dan güzel sağlıklı bereketli bir yıl diler, nice yıllara nasip etmesini dileriz.

GÜNLÜK YAŞAMDAN
(Kaynak: www.hidabroot.org)
Rav İzak Peres

Kişi tek başına Selihot yapabilir mi?

Moşe Rabenu altın buzağı günahını affettirmek için Sinay dağına çıktığında kırk gün kırk gece yemek yemediğini ve su içmediğini belirtir. Bu kadar uzun bir süre yemek yemeyen kişi hayatını nasıl devam ettirmiştir? Moşe bu süre içinde “lehem abirim” olarak adlandırılan “man” gıdasını yemiştir. Elul ayından Kipur gününe kadar olan kırk gün boyunca Selihot yaparak yakarışa çok elverişli günlerin fırsatını değerlendirmiştir. Bir anlamda tek başına Selihot yapmıştır.  Kişi eğer Selihot duasına sağlığı nedeniyle katılamıyorsa bu ritüeli gecenin yarısından sonra bazı kısımları atlayarak evinde Selihot yapabilir. Bu konuda mutlaka bir Rabi’ye danışması önerilir.

LEHU NERANENA L’AD…

Rav İsak Alaluf

Rabi Efrayim bar Yitshak miGreensburg tarafından yazılmış mükemmel bir anlatımla “Akedat Yitshak”ı anlatan Selihot ve Roş Aşana’nın ikinci gününün muhteşem bir manzumesinden söz edeceğiz. Son derece duygusal ve lirik ifadelerle yazılmış olan bu piyut İzmir ve İstanbul’da çok bilinir. Piyut’un bölümleri Prof. Dr. Edwin Seroussi’ye göre Uşşak makamında başlar ve Hüseyni makamında noktalanır. Kipur gününün Neila duasında bu piyut’a ait son üç bölüm okunur. İzmir’de Rav Nisim Barmaymon (Z”L) tarafından getirilen bir öğretiye göre her duanın son “E.l Meleh” parçasından önce bu bölümün okunması geleneği vardır.

MİTSVALARI TANIYALIM
Rav İsak Alaluf

Bayramlarda sevinme mitsvası

Öncelikle hangi bayramların “Hag” olarak anıldıklarına bakmak gerekir. Selamlaşma olarak her bayramda “Hag Sameah” ifadesini kullanmak doğru değildir. Sözgelimi Roş Aşana ve Yom Kipur “bayram” olarak nitelendirilmekten çok yargı günleri veya “Yamim Noraim” olarak değerlendirilir. Bu yüzden de Roş Aşana’da “Şana Tova – iyi seneler” veya “tizku leşanim rabot – nice yıllara erişmenizi dileriz” ifadeleri ile selamlaşmak uygundur. Yargı ile ilgili en önemli gün olan Yom Kipur’da ise genellikle “Hatima Tova – iyi mühürler” olarak selamlama yapılır. Buradaki “imza” veya mühür” ifadesi Tanrısal yargıdan temiz ve iyi bir şekilde çıkma dileğini yansıtır. Sukot Şavuot ve Pesah bayram olarak bilinir. Bunlar da “Hag” ifadesi ile anılır. Bu bayram günlerinde “Korban Hagiga” vardır. Bu korban bayrama özeldir. Mitsva “vesamahta behageha – bayramda sevineceksin” demektedir. Her ne kadar bu mitsva Sukot için söylenmiş olsa da adı geçen bayramlarda “Hag Sameah” veya “Moadim lesimha” ifadeleri uygun bir selamlaşma anlamına gelir. Rabi Hayim Palaçi sofralarımızda misafir ettiğimiz bilgeleri, yabancıları dul ve yetimleri mutlu kılmamızın karşılığında Tanrı’nın bizi, eşimizi, oğullarımızı ve kızlarımızı mutlu kılacağını paylaşır.

HAFTANIN SÖZÜ

Tanrı'nın ilk Yahudi yani Avraam ile ilk iletişiminin ilk kelimesi "git" olmuştur. Mevcut başarılarınızla asla yetinmeyin. Hep ilerleyin. (Rebbe)