Yazdır

Bu Hafta İçin Saatler 

7 TEVET

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5779

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

16:01

17:16

-----

Yeruşalayim

16:04

17:19

Tel Aviv

16:16

17:17

15ARALIK

Tel Aviv

16:19

17:20

İstanbul

17:21

18:02

2018

İstanbul

17:23

18:04

İzmir

17:30

18:21

 

İzmir

17:33

18:24

VAYİGAŞ- ויגש


18 ARALIK 2018 TAANİT ASARA BE TEVET

 

Peraşa Özetİ
[www.chabad.org]
(Bereşit 44:18-47:27)

 


Kadehin Binyamin'in çuvalında bulunmasıyla kardeşler şaşkınlığa kapılırlar. Yeuda tek başına öne çıkar ve nazik ama kararlı bir şekilde, kendisini sunarak Binyamin'in serbest kalmasını talep eder. Bu fedakarlık hareketi, Yosef'in, kardeşlerinin kendisini kuyuya atan insanlardan çok farklı hale geldiklerini anlaması için yeterlidir; hemen kimliğini açıklar.

Kardeşler utançla büzülürler, ama Yosef onları teselli ederek, tüm olanların aslında Tanrı'nın bir planı olduğunu söyler.Yaakov'a onlarla bir mesaj gönderir ve tüm aileyi Mısır'daki Goşen bölgesine yerleşmeye davet eder. Tanrı Yaakov'a Mısır'a gitmekten, buranın manevi olumsuzluklarından korkmamasını söyler. Çünkü Tanrı Bene-Yisrael'i, ahlaksızlığın ve yozlaşmışlığın çok yaygın olmasına karşın burada büyük bir millet haline getirecektir.

Tora daha sonra Yaakov'un ailesini listeler ve Moşe Rabenu'nun annesi Yoheved'in doğumunu ima eder. Mısır'a toplam 70 kişi iner ve Yosef, 22 yıl ayrı kaldığı babasına kavuşur. Onu kucaklar ve sevincin verdiği duygusallıkla ağlamaya başlar. Yosef, babasını ve kardeşlerini Paro'yla tanıştırır; Yaakov Paro'yu mübarek kılar. Yosef, kıtlığın etkilediği halka, buğday karşılığında, sahip oldukları her şeyi - hatta köle olarak kendilerini - Paro'ya vermeleri gerektiğini bildirir. Bene-Yisrael ülkeye yerleşirler ve sayıları gittikçe artmaya başlar.


ZAHOR ET YOM AŞABAT – ŞABAT GÜNÜNÜ HATIRLA

 


Şabat günü üç “seuda” yapmak gerekir. Her öğünde masada iki tam ekmek vardır ve bunlarla “amotsi” berahası söylenir. Zohar her “seuda” için çok önemli şeyler söyler ancak “seuda şlişit” için çok özel konuşur. Bu seuda Minha sonrasında yapıldığı için bu seuda’da yemek oldukça zordur. Kişi buna rağmen kendini zorlamalı ve bu seuda’da ekmek yemelidir. Bu seudalar sırasında kutsal Şabat gününe sahip olduğumuz için Tanrı’yı öven şarkılar söylenmeli ve masada Tora konuşulmalıdır.

 

HAFTANIN SÖZÜ

 


“İyilik ve yargı zenginleştirir.” (Teilim 101/1)

 

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf
İKİ KARDEŞ İKİ KRAL

 

 

Aynı zamanda peraşamızın ismi de olan ve Tora’nın kullandığı “yaklaşmak” fiili ilginçtir. Çünkü burada Tora “vayigaş” demektedir. Bu sözcük açıkça bir savaş ilanıdır. Yaakov tarafından ileride “gur arye – genç aslan” olarak bereketlendirilecek olan Yeuda savaşmaktan kaçınmayacağını karşısındakine bildirmektedir. 

Burada görünen savaş aslında iki kralın savaşıdır. Yosef Mısır ülkesinde kral gibidir.  Yeuda ise ailenin ve Yisrael toplumunun kralıdır. Bütün krallar Yeuda’dan gelecektir. Hatta Maşiah bile Yeuda’nın soyundandır. Şimdi iki kral arasında bir savaş vardır.  

Peraşanın devamında Yaakov Mısır’a gelmeden önce Yeuda’yı önden gönderir. Burada yaygın olan görüş Yeuda’nın Goşen eyaletinde bir öğrenim evi oluşturmasıdır. Bu görüş doğrudur ama burada bir şey daha vardır. Yaakov Yosef ile Yeuda’nın barış yapmasını istemiştir. Krallar arasında barış olduğu durumda her şey yoluna girer. Bunun için haklılıklarını savunan iki lider mutlaka barışmalıdırlar. Yaakov’un isteği üzerine önce Yeuda ve Yosef barışır. Öğrenim evi oluşturulur ve Yaakov Mısır ülkesine gelir. Bu da Yisrael için barış demektir. Yeuda ve Yosef kendi aralarında barışı sağlarlar. Ancak aralarındaki sorun nereden kaynaklanmaktadır? Bunu anlamak için Rabi Tsadok’un “Pri tsadik” adlı eserindeki öğretiye bakacağız.

Dünyada tsadikler mevcuttur. Bunlar mükemmel insanlardır. Yetser atov yani iyi istekler tarafından yönlendirilirler. Yanlış yapmaktan çekinirler ve fazla da yanlışa düşmezler. Diğer tarafta ise Teşuva yapanlar yani Baal teşuva dediğimiz kesim vardır. Bunlar bazen günah işlerler. Bazen kötü isteklerin kontrolüne girerler ve yapmamaları gereken şeyi yaparlar. Bunu yaptıktan sonra da pişman olurlar. Çoğumuz bu guruba dahildir. Yanlış yapılmadan önce son derece tatlı ve cezbedicidir. Bizleri davet eder. Bunu yapmaktaki sakıncaların yok sayılacağından dem vurur. O yanlış yapıldıktan sonra ise artık tatlı ve cezbedici değildir hatta çok kötü görünür. Kişi bunu yaptıktan sonra pişmanlık duyar.

Yosef bir tsadiktir. Bu ismi hak ederek almış, sahiplenmiştir. Yosef babasının yanında Tora öğrenmekten birden bire kendini Mısır ülkesindeki tek Yahudi olarak bulur. Sadece on yedi yaşındadır. Burada değil minyan, öğrenebileceği bir kişi bile yoktur. Daha da beteri köle olduğu evin hanımı olan Potifar’ın eşi her gün ama her gün onu bir günaha davet etmektedir. Yosef’te günah işleyebilecek her türlü imkan vardır. Potifar’ın eşi çok güzeldir. Kendisi çok yakışıklıdır. Etrafta bunu görecek kimse yoktur. Ancak Yosef bir tsadiktir ve bir kez olsun bu hataya düşmez.

Yeuda ise Baal teşuva’dır. Tamar meselesinde Yeuda bilmeden onunla beraber olur ve Tamar hamile kalır. Tamar Yeuda’nın mahkemesinde yargılanır ve ölüme mahkum edilir. O da Yeuda’ya kendi yüzüğünü gönderir ve “beni hamile bırakan budur” der. Yeuda’nın önünde iki seçenek vardır. Birincisi o yüzüğü tanımamak ve olayı kapatmak ikincisi suçunu kabul etmek. Suçu kabul etmek bir skandaldır ama Yeuda bir baal teşuva’dır ve suçunu kabul eder.

Bilgelere göre kalbin iki kısmı vardır. Sağ ve sol bölüm. Sağ bölüm iyi isteklerin yani yetser atov’un kontrolü altındadır. Sol taraf ise yetser ara yani kötü isteklerce yönetilir. İyi bir şey yapıldığında mutlaka kalbin sağ tarafından gelir.  Burada iki kraldan söz ettik. Yosef ve Yeuda. Yosef bir tsadik olarak kalbin sağ tarafını simgeler. Onun hayatında yanlışlara yer yoktur. Yeuda ise bir baal teşuva olarak kalbin sol tarafındadır. Bazen yetser ara onu yanlış yönlendirebilir ve hataya düşebilir. Ama teşuva yapar ve yetser ara’ya karşı galip gelebilir. Yosef mutlaka tsadik olmak gerektiğini savunurken Yeuda insan hayatında yanlışlar da olabileceğini ve bunlardan dönmenin imkan dahilinde olduğunu savunur. Aralarındaki asıl sürtüşme buradan gelmektedir. Bu sürtüşme Mısır ülkesindeki buluşmada çözümlenmez. Eve dönüşte konu Yaakov tarafından çözüme kavuşturulur. Yaakov ikisinin de haklı olduğunu söyler. Yisrael içinde iki tip insana da ihtiyaç vardır. Hem mutlak tsadikler hem de teşuva kapılarını zorlayarak yanlışlarından dönenler. Çünkü Maşiah döneminde iki Maşiah’tan söz edeceğiz. Birincisi Yosef soyundan gelen ve tsadikleri kurtaracak olan Maşiah ben Yosef. Diğeri ise David bir anlamda Yeuda’nın soyundan gelen ve baal teşuva olanları kurtaracak olan Maşiah ben David. İşte bu yüzden Yaakov Yeuda’nın Mısır’a önceden gitmesini ve orada bir öğrenim evini Yosef ile birlikte oluşturmasını istemiştir.

Yosef yetser ara’sını kontrol edince Tanrı onun ismini değiştirir. Teilim 81’de “edut Biyeosef samo” diye yazar yani Yosef ismine bir “He” harfini ekler. Yosef kendi isminde Tanrı’nın hem “yud” hem de “He” harfine sahiptir. Bu iki harf de Tanrı’nın bir diğer ismini oluşturur. Yeuda buna karşı başka bir argümanla gelir. Kendi isminde Tanrı’nın merhamet simgeleyen isminin tamamının olduğunu söyler. Yani Tanrı baal teşuva olanları da sever.  “Vayigaş elav Yeuda – ve Yeuda yaklaştı” , “vayomer bi adoni – ve “efendim” dedi.” Burada Yeuda benim ismimde “bi” “adoni” efendim vardır. Yani Tanrı’nın isminin dört harfi vardır bunu unutma ve buna göre davran demektedir. 

İşte gerçek kurtuluş buradadır. Toplumda her ikisine de ihtiyaç vardır ve unutulmamalıdır ki en büyük tsadikler bile hata yapabilirler ve yapmıştırlar esas olan oradan dönmesini bilmektir.

 

DİVRE TORA
Rav Yehuda Adoni

 
VAYEŞEV peraşasında, Yaakov Avinu’nun, ve evlatlarının en küçük oğlu BİNYAMİN’in Yosef’in gümüş kupasının çalmakla itham edilişini okuduktan sonra, VAYİGAŞ peraşasında Yeuda’nın Yosef’e karşı davranışlarını okumaktayız. Yeuda Yosef’e gelir ve çok nazik, öfkesini dindirici sözlerle Binyamin’in böyle kötü bir harekette asla bulunamayacağını, gördükleri aile terbiyesinde hırsızlık gibi çok alçaltıcı bir hareketin asla düşünülemeyeceğini açıkça anlatır. Yeuda Yosef’e daha önce aralarında geçmiş olan konuşmaları dile getirerek, Binyamin’i görmek istediğini, ancak o zaman onlara inanacağını dediğini hatırlatır. Bunun üzerine Yeuda ben yaşlı babamıza kefil olarak Binyamin’i alıp size getirdim. Binyamin’in burada kalması onun ölümüne sebep olur, biz babamıza asla bunu yapamayız. Bu sözler üzerine Yosef’in tahammül gücü tükenir ve huzurunda olan herkesi dışarı çıkarır, hüngür hüngür ağlar. Kardeşleri susar karşılarındaki insanın Yosef olduğunu anladıklarında hayretler içinde kalırlar ağızlarını açıp cevap veremezler. Bu olay Hagiga Gemarasında şöyle tefsir edilir. Rabi Elazar bu pasuğu okuduğu zaman ağlardı ve şöyle düşünürdü. Yaakov’un oğulları kendilerini Yosef’in karşısında suçlu gördüklerinde söyleyecek bir söz bulamadılar ya biz? Tanrı huzurunda günahlarımız nedeniyle suçlu olduğumuzda ne diyebiliriz ne söyleyebiliriz ancak Tanrı’nın yüceliği karşısında ondan af dilemekten başka bir şey yapamayız. Tanrı bizleri affetsin. Midraşlar bu konuyu daha da genişleterek Tarı huzurunda yargılanacağımız zaman, günahlarımız önümüze serileceği zaman ne durumda olacağımızı tasavvur edip, bu günden kendimizi hazırlamalıyız. Kardeşlerin Yosef’in karşısında sessiz, yaptıklarının ağırlığı karşısında mahcubiyet içinde ezilirken Yosef’in Aod Avi Hay! Babam hala yaşıyor mu? Sözü sessizliği bozar. Ne büyük ne anlamlı bir söz. Bu sözün anlamı ne derin ne acı verici bu verdiğiniz ıstıraptan ötürü babamızın hayatta oluşu Tanrı’nın bir lütfu. Şimdi sizde Binyamin kardeşimde görüyorsunuz ki gerçekler ortaya çıktı, artık babam ve sizler ailelerinizle beraber burada yaşamanın zamanı geldi. Bu pasukta anlam taşıyan bir söze rastlamaktayız. Siz ve Binyamin’in kardeşim Yosef kardeşlerine şunu da kanıtlamak istemiştir. Binyamin kardeşimin bu acı olayda da hiçbir suçu olmadığında ona olan sevgim nasılsa sizler için de kalbimde bir zerre kadar nefret duymuyor ve hepinizi çok seviyorum, şuna inanın size ne konuşuyorsam kalbimde aynı şeyi hissediyor aynı şeyi duyuyor. Bize şunu hatırlatıyor insanın ağzı ile kalbi aynı olmalı ayrı ayrı şeyler düşünmemeli insanları aldatmamalı. Yosef’in peraşamızda kardeşlerine söylediği sözler çok teselli verici ve de çok duygusal. “Siz beni Mısır’a göndermediniz bu Tanrı’nın takdiridir” Bu kıtlık yıllarında başımızda babamız ve hep beraber huzurlu yaşamamız için geç kalmadan babamızı da getirelim. Yaakov  Avinu Yosef’in yaşadığını duyunca hayretler içinde oğlum Yosef yaşıyor mu?! Bir an evvel onu görmeye gideyim der. Tanrı Yaakov Avinu’ya görünür Yaakov diye seslenir korkma! Mısır’a git ben her zaman seninle beraber olacağım ve neslini tekrar Kenaan topraklarına getireceğim. Yaakov evlatları ve aileleri ile yetmiş kişi olarak Mısır’a gelirler.

GENÇ NESİLDEN ÖĞRENİYORUZ
Beri Bahar

 
“Yosef savaş arabasını (bizzat) koşumladı ve babasını karşılamak üzere Goşen’e çıktı. Ona (babasına) göründü ve (onun] omuzlarına düştü. Uzun bir süre omuzlarında ağladı.” Bereşit 46:29


Yaakov, 22 senedir görmediği oğlunun yaşadığını, iyi olduğunu ve hatta Mısır’ı yönettiğinin haberini alır. Aşırı sevinçli bir şekilde Mısır’a doğru yola koyulur. Yosef babasını karşılamak için yola koyulur ve ağlayarak babasının omzuna düşer. Ancak Yaakov, ne onun omzuna düşmüşte nede onu öpmüştü. Neden? Midraş Yaakov’un o sırada “Şema” söylediğini söyler. Şema’yı söylemek için o kadar zaman varken, şimdi söylemesi - Senelerdir kayıp olan oğluna kavuştuğu anda söylemesi- mi gerekiyordu? Daha iyi bir planı yok muydu? Eğer o an Alahik olarak Şema’yı söylemesi gereken bir saat olsaydı, Yosef neden Şema’yı söylememişti?

İnsanlar duygularını farklı yollarla yönlendirebilir. Oyundan önce endişeli ve gergin hisseden bir aktör bu hislerini çok yüksek bir enerji olarak yönlendirebilir ve muhteşem bir oyun çıkarabilir. Aynısı Tanrı’ya hizmet ederken duygularımızı Tanrı’ya yönlendirmek için de geçerlidir. Yaakov Yosef’i uzun ve acılı bir ayrılıktan sonra görünce, sevinç ve mutluluk dolu bir an yaşadı. Ama o oğlunu tekrardan görmenin sevincine odaklanmak yerine, bu sevgisini Tanrı’ya doğru yöneltti ve bu yüzden de Şema söyledi.


Karaktersel özellikler Tanrı’ya daha iyi hizmet etmek içinde yönlendirilebilir. David ve Esav’ın kan dökme yönünde olan eğilimleriyle dünyaya geldiklerini görüyoruz. David bunu iyi yönde kullandı - Yalnızca Sanedrin’in söylediklerine göre öldürmüştür, böylece Tanrı’nın isteğini yerine getirmiştir. Öbür tarafta Esav, ne zaman isterse öldürüyordu, böylece suç ve şeytanlığın sembolu olur.

 

Tanrı insanı birçok duyguyu hissedebilecek biçimde yaratmıştır ve bunları kendisine yaklaşmak için kullanmamızı ister. İnsanların film izleyerek ağlaması ne kadar da üzücü bir şeydir, o değerli gözyaşlarınızı daha gerçekleşmemiş bir şey için harcamak! Talmud Kiduşin 30a’da şöyle yazar: “Eğer birisi Yetser Arayla karşı karşıya kalırsa, onu Bet Amidraş’a sokmalıdır.” Ben Yeoyada söyle açıklar: “Fiziksel isteklerden oluşan bir dalga gelirse, “Onu Bet Amidraş’a getirmelidir” - bu isteği negatif bir şey yapmak için kullanmak yerine, bu enerjiyi manevi işler için kullanmalıdır - mitsvaları yerine getirmek veya Tora’yı çalışmak.

 

ARKADAŞNI SEVMEK
 (PELE YOETS’TEN DERLEMELER)

 
Kişi arkadaşıyla olan konuşmalarına çok dikkat etmelidir. Onun sevmediği, incineceği konuşmalardan, arkadaşı hakkında kendisine ulaşan söz ve dedikodudan uzak durmalıdır. Arkadaşına karşı davranışlarında dikkatli olmalı onu incitecek, kıracak davranışlardan özellikle kaçınmalıdır. Çünkü bu kırıcı davranışlar kişinin yetser ara kontrolünde olduğunun bir göstergesidir.