Yazdır

Bu Hafta İçin Saatler

28 SİVAN

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5780

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

19:12

20:29

-----

Yeruşalayim

19:13

20:30

Tel Aviv

19:29

20:32

20HAZİRAN

Tel Aviv

19:30

20:33

İstanbul

20:24

21:07

2020

İstanbul

20:25

21:07

İzmir

20:17

21:07

İzmir

20:18

21:08

ŞELAH LEHA-שלח לך


22-23 HAZİRAN 2020 ROŞ HODEŞ TAMUZ

Peraşa Özetİ
[www.chabad.org]
(Bamidbar 13:1-15:41)

 


Moşe, Kenaan ülkesine on iki casus gönderir. Casuslar kırk gün sonra ellerinde devasa bir üzüm salkımı, bir nar ve bir incirle dönerek, ülkenin bereketli ve bolluk içinde olduğunu bildirirler. Ancak casusların on tanesi, ülkede yaşayanların "bizden daha güçlü" devler ve savaşçılar olduğu konusunda uyarıda bulunur; sadece Kalev ve Yeoşua, ülkenin, Tanrı'nın söz verdiği şekilde fethedilebileceği konusunda ısrar ederler.

Halk ağlayarak Mısır'a geri dönmelerinin daha iyi olacağını söyler. Tanrı, Bene-Yisrael'in ülkeye girişinin kırk yıl boyunca ertelenmesine ve bu süre içinde o neslin tümünün çölde ölmesine karar verir. Bir grup pişman Yahudi, ülkenin sınırındaki dağa çıkar ve Amalekler ile Kenaaniler tarafından bozguna uğratılır.

Menahot (un, şarap ve yağ korbanları) kanunları ve ekmek yaparken bir hamurdan bir parçanın Tanrı'ya adanması mitsvası (Hala) verilir. Bir adam çalı çırpı toplayarak Şabat'ı ihlal eder ve idam edilir. Tanrı, mitsvaları (İlahi emirler) yerine getirmeyi hatırlamamız için giysilerimizin dört ucuna tsitsit (püsküller) koymamız talimatını verir.

KAVRAMLAR SÖZLÜĞÜ

''ציצית''

Peraşamızın son bölümünde yer alan emre göre dört köşeli olan giysilerin köşelerine Tsitsit takılır. Tsitsit’in rengi olarak beyan edilen “tehelet” mavi ile yeşil arası bir renk olarak tasvir edilir. Günümüzde bu rengin ne olduğu tam olarak bilinmediğinden genellikle Tsitsit “ecru” renkte yapılır. Her ne kadar günümüzde dört köşeli giysi mevcut olmasa da bu mitsvayı gerçekleştirmek için içimize “Talit Katan” dediğimiz bir giysi giyme adetimiz vardır. Sabah dualarında kullandığımız Taletler’in köşelerinde de Tsitsit yer alır. Tsitsit’te yer alan düğüm sayısı yirmi altı olarak bilinir. Bu da Tanrı’nın merhamet çağrıştıran dört harfli ismine gönderme yapar.

 

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf
DOĞRU GÖREBİLMEK

 

Yetser ara taktiği: Peraşamız çok iyi bilindiği gibi “Het Meragelim” yanlışı ile tanınır. Moşe’nin gönderdiği “anaşim” değerli insanlar, liderler sahip oldukları saygıyı devam ettirebilmek için insanların hayatını kökten değiştirecek bir yanlışa imza atarlar. İnsanı bu dünyadan eden eylemler içinde saygı peşinde koşmak ilk sıralarda yer alır. Kavod yani saygı peşinde koşmak mutluluğa en önemli engellerden biridir. Meragelim yani casuslar oradan meyve örneklerini almışlardır. Toprağın oldukça bereketli olduğunu da görmüşlerdir. Ancak kafalarında halkı yanlış yönlendirme niyeti vardır. Geri döndüklerinde nedense olumlu sözlerle konuya giriş yaparlar. Raşi bu konuda yalan söylemeden önce doğruyu söylediler çünkü halkın inanmasını istediler şeklinde açıklama getirir. Yalan söylemeye hazırdırlar ancak daha inandırıcı olması için önce gerçekle işe başlarlar. Toprağın iyi olduğunu ve meyvelerinin de “göründüğü gibi” bereketli olduğunu vurgularlar. Hemen ardından tek bir sözcükle “efes – sıfır, boşuna” ifadesi ile yalanlarını sıralamaya ve halkı ümitsizliğe sürüklemeye başlarlar. İşte “yetser ara” dediğimiz içimizdeki olumsuz isteklerin çalışma taktiği de budur.

Meragelim orada sürekli önemli kişilerin cenazelerine tanıklık ederler. Tanrı oradakilerin meragelim ile ilgilenmemesi için bunu sağlamıştır. Ancak onlar bunun ya olumsuz yönünü görürler “toprağın insanları yediği” görüşünü savunurlar. Ben İş Hay doğruyu görmek isteyenlerin gözlerini açtığını ve doğruyu mutlaka gördüğünü iletir. Meragelim sadece işine gelen kısımları görmüştür.  Bunun da nedeni sahip oldukları ego ve saygı arzusudur.

Bu durum evliliklerde “Ş.alom bayit” meselesinde de böyledir. Eşler arasında ne zaman konuşulacağını ne zaman da susulması gerektiğini bilmek gerekir. Büyük Rabiler “kavod” peşinde koşmaz. Bu da onların daha mutlu yaşamalarının anahtarıdır. Saygı görmeyi herkes ister ancak saygı beklentisi hayatın merkezinde olmamalıdır.

Turist ve Casus: Peraşamız “latur et aarets” derken giden öncülerin “tayar – turist” gibi davranmalarını istemiştir. Turist olan da casus olan da ülkeden ülkeye, şehirden şehre dolaşır ancak aralarında çok önemli bir fark vardır. Turist olan güzel şeyleri arar, bulur ve onu resmeder. Genellikle de döndüğünde bunları anlatır. Meragel yani casus olanların niyeti farklıdır. Amaç o ülkenin zayıf noktasını bulmak veya olumsuz durumları resmetmektir.  Tanrı “latur” ifadesi ile göndermeye karşı çıkmamıştır. Gidenlerin toprağın güzel yönlerini görmelerini ister. Halbuki casus gibi davranan öncüler tam da tersini yaparak olumsuz şeyleri görürler, kafalarında bir senaryo yazarlar ve ne yazık ki halka kabul ettirirler.

Ne Görmeliyiz? Burada Ş.alom bayit açısından önemli bir etik öğreti vardır. Adam işinden evine döner. Sanki bir ülkeden başka birine geçmektedir. Ortamlar çok farklıdır. Burada kişinin eve nasıl girdiği önemlidir. “Tayar” gibi olumlu mu yoksa “meragel” gibi olumsuz mu? Eve girdiğinde olumlu olan ile olumsuz olanı bir örnekle görmeye çalışalım:

Evde mutfakta lavabo yıkanacak bulaşıkla doludur. Buna karşın ocakta yemek hazırdır hatta çocuklar yemeklerini yemiş odalarında oynamaktadırlar. Yerler tertemizdir. Olumlu olan kişi bir anda olumlu gelişmeleri görür ve eşine teşekkür eder. Olumsuz olan kişinin tek gördüğü lavabodaki bulaşıklardır. Bu konuda laf etmeye başlar. Hovot Alevavot adlı kaynak sözlerimizi kalbin yazıcısına benzetir. Kalpten iyiyi görmek ve bunu konuşmak kalbin iyiliğini açığa çıkarır.

Evin içinde barışı sağlamak sadece kendimiz için değil çocuklarımız için de önemlidir. Kişisel örnek olarak saygı ve sevgi ağırlıklı bir ortam çocuklarımızın iyi yetişmesini sağlayacaktır. Bunun tersi de ne yazık ki geçerlidir.

Fotoğraf: Günün birinde bir davete giden bir çift masada basit bir olay sonrası tartışmaktadırlar. Birbirlerine sayısız hakaret eden çift bu öfkeyle yemeği nasıl yediğine dikkat etmemekte sinirli yüzlerle ortamda bulunmaktadır. Birden bir fotografçının yaklaştığını görürler. Sinirli suratlar mutlu gülümsemelere dönüşür. Üst baş düzeltilir, yemek adabına uyulmaya başlanır. Fotoğraf iyi çıkmalıdır. İşte çocuklarımız o fotoğraf makinesi gibidirler. Görecekleri ve hissedecekleri gelecekteki uygulamalarının temelini oluşturur.

On emrin beşincisi anne ve babaya saygı gösterilmesi bunun ödülü olarak da uzun yaşam ödülünden söz eder. RaMBaN aslında anne baba saygısını ebeveynlerinden gören çocukların benzer şekilde davranacaklarını bunun da anne babanın ömrünü uzatacağından söz eder. Kişisel örnek olmak ev ve çocukların yaşamında hayati önem arz eder.

Evli insanlar arasındaki barışı devamlı kılmak için öncelikle kişi kendisinin olumlu taraflarını düşünmeli belki de listelemelidir. Bunu erkek de kadın da yapmalıdır. Zira evlilik iki kişinin gayreti ile yürüyebilecek bir kurumdur. Kişi daha sonra ikinci aşama olarak kendisinde olmayan ancak eşinde bulunan olumlu özellikleri görmeye ve anlamaya çalışmalıdır. Bu kendi eksiklerimizi görürken karşımızdakinin olumlu taraflarını görmeye yardımcı olur. Bu da “iyi bir göze” sahip olmanın en önemli gereklerinden biridir. Gemara eşi ile sorun yaşayan Rabi Hiya’dan söz eder. Rabi eşinin iki özelliğinin çok önemli olduğunu vurgular. Birincisi çocuklarını en iyi şekliyle yetiştirmektedir. İkincisi ise kendisini günahtan uzak tutmaktadır. Bu iki özellik Rabi Hiya için eşini dünyanın en mükemmel eşi konumuna getirmiştir. Gemara Rabi’nin çarşıda gördüğü bir hediyeyi eşine her zaman güzel bir paket yaparak verdiğini ve hediye almak olsun şeklinde davranmadığını öğretir.

Kimimiz eşimize hediye almak istediğimizde bazen bunu isteksizce sadece “adet yerini bulsun” veya “laf dinlemektense alırım” şeklinde bir düşünceyle yapar.  Ancak asıl olan hediyenin kalpten gelen bir istek ve sevgiyle alınmasıdır. Rabi Hiya bunu güzel bir örnekle Gemara’da bizlere öğretmiştir. İki kişi pencereden bakarken kimi gökyüzünün mavisini kimi de etraftaki çöpleri görebilir. Bu hangi gözle nereye ve nasıl baktığımızla ilgilidir.

Doğru yere bakmak: Kahvaltıda oturan bir çift karşı komşunun beyaz çamaşırları üzerinde sohbet etmektedirler. Adam çamaşır makinasının bakıma ihtiyacı olduğunu arkadaşına söylemesi için eşine telkinde bulunur. Neticede beyaz çamaşırlarda gri lekeler vardır. Bir iki gün bu sohbet devam eder. Üçüncü günde adam eşine artık arkadaşının bakım yaptırdığını sandığını söyler çünkü çamaşırlar çok daha beyazdır. Eşi gülümseyerek cevap verir. “Ben hiçbir şey söylemedim. Sadece bizim pencere camlarını sildim.”

Doğru bir bakış açısı ile bakabilmek. Öncelikle kendimizi temizlemek daha sonra olumlu gözle etrafa bakabilmek. İşte mutluluğun en güzel anahtarları burada saklıdır. 

GÜNLÜK YAŞAMDAN
Kaynak: www.hidabroot.org
Rav İzak Peres

Pandemi döneminde hasta ziyareti zorunlu mudur?

Hasta ziyareti çok büyük bir mitsva olmasına rağmen, kendimizi tehlikeye atmak pahasına hasta ziyareti yapılmamalıdır. Özellikle yaşlılar, bakımevleri ziyaret edilmemelidir. Ancak karantinada ve yalnız olanların ihtiyaçları göz ardı edilmeden yardım edilmelidir.

 

DİVRE TORA
Rav Yehuda Adoni

 

Toramızın dördüncü kitabı olan Bamidbar kitabı, Bene Yisrael'in Sinay çölünde geçirdikleri 40 yılı içerir. Bene Yisrael'in çölde 40 yıl kalmaları bu haftaki peraşamız olan ŞELAH LEHA peraşasında görmekteyiz. Tanrı, Moşe Rabenu'ya hitaben Bene Yisrael'in girip yerleşecekleri söyledi.

Kenaan Topraklarına öncü kişiler gönderip, orada yaşayan insanların güçlü, kuvvetli olup olmadıklarını, nüfuslarını, toprağının verimli çorak mı olduğunu, şehirleri surlarla çevrili olup olmadığını, ağaçlık bir yer olup olmadığını araştırıp, orada yetişen meyvelerden örnekler alıp gelinmelerini ve aynı zamanda geniş bilgiler edinerek dönmelerini söyler.

Tanrı pek tabii bir olayın nasıl sonuçlanacağını önceden bildiğinden bu konu ile ilgili bir Raşi açıklamasında aslında, Tanrı, Moşe Robenu'ya şöyle der. Ben sana emretmiyorum sen İstediğin gibi yap. Zira Devarim kitabının 1/22 bölümünde görüyoruz ki halk gelip Moşe Rabenu'ya bu topraklara girmeden, görmek için öncüler gönderilmesini istediler ve Moşe Rabenu Tanrı'ya danışır. Ve Tanrı Moşe rabenu'ya sen istediğin gibi yap der. 

Moşe Rabenu 12 kabileden Tsadik dürüst sözlerine güvenir. Bilirkişi olarak 12 kişi gönderir. Her ne kadar güvenilir ve dürüst insanlar idi iseler de bu kişiler arasında bulunan Kalev ve Yeoşua bir Nun dışında 10 kişi olumsuz bir rapor sundular.

 Bu kişiler 40 gün 40 gece Kenaan topraklarında gezdiler. Gezdikleri mevsim bağ bozumu mevsimiydi. Üzüm salkımlarından bir örnek alarak, olağan üstü bir meyve olduğunu göstermek için bir üzüm salkımını iki kişi omuzlayarak getirdiler. Getirdikleri ve sundukları rapor çok olumsuzdu. Sert bir toprak olduğunu,  ‘’Erets ohelet et yoşeva ‘’ –‘’insanlarını yiyen toprak ‘’demek istedikleri şuydu: İnsanlar, her gün ölmüş kişileri defnediyorlardı. Tanrı oranın halkının gelen bu öncüleri fark etmemeleri için böyle bir şey yapmıştı, hatta o yörenin en Tsadik kişisi İyov da o vefat eden insanlar arasındaydı.

Bu kadar olumsuz bir rapor karşısında Kalev, VAYAAS KALEV! Kalev, onları sustur. Kalev’in de onlara katılacağını ümit ederek susarlar. Kalev, Alo naale et aarets. Biz o topraklara gideceğiz, zira Tanrı’mız bize bu toprakları veriyor. O topraklar gökyüzünde olsa dahi, merdiven dayayıp çıkacağız.

Giden 10 kişinin sözlerinden etkilenen halk çocuklarına, Kenaan Topraklarına gitmek istemediklerini ağlayarak söylerler. Bu olay Tanrı’nın gücüne gider. Tanrı toplumu yok edeceğini söyler Moşe Rabenu Tanrı’yı teselli edip dua eder. Tanrı’m! Sen çok sabırlısın, sen bağışlayıcısın, bu milleti bağışla. Tanrı teselli bulur, Senin duana istinaden bu milleti bağışladım der.

Bene Yisrael’in cezası: 40 gün 40 gece dolaştıkları ve sonuçta iyi bir rapor getirmemeleri nedeniyle her bir gün bir yıl sayıldı. 40 yıl çölde yaşamaları ancak bundan sonra doğacak yeni neslin ve olumlu davranan Kalev ve Yeaşua’nın bu topraklara girebildi.

Halkın çadırlarına girip ağladıkları gece TİŞA BEAV gecesiydi. Tanrı bu gece boş yere ağladıkları için Bet Amikdaş’ların yıkılış günleri Tişa beav olup, bu günlerin gerçek ağlama günleri olacağını söyler.

HAFTANIN SÖZÜ

 

Bir kişi Şabat ihtiyaçlarını temin etmek için her zaman erken kalkmalıdır.
(Gemara Masehet Şabat 117/B)