Tanrı,Sinay Dağı'nda Moşe'ye Şemita (toprağın çalıştırıldığı altı yılı takipeden yedinci "Şabat" yılı)kanunlarını verir...

Tanrı, Yisrael halkı emirlerine uyduğu takdirde, onların maddi refaha kavuşacaklarına ve anavatanlarında güvenli biçimde yaşayacaklarına söz verir. Kendisi ile anlaşmalarını terk etmeleri durumunda sürgün edilecekleri, zulme uğrayacakları ve başlarına başka kötülükler geleceği konusunda sert bir uyarıda bulunur. Ancak "düşmanlarının topraklarında bulundukları zaman bile onları terk etmeyeceğim; onları hiçbir zaman hor görmeyecek, yok etmeyecek ve onlara Anlaşmamı bozmayacağım çünkü Ben, onların Tanrısıyım" demekten de geri kalmaz. Peraşa, Tanrı'ya verilen çeşitli antların değerinin nasıl hesaplanacağı konusundaki kurallarla sona erer.

Birkat Amazon söyleme zamanı yemek yedikten sonra tekrar acıkana kadar olsa da yetmiş iki dakikayı geçirmemek gerekir. Şabat günleri “Bone Yeruşalayim” berahası öncesinde “Retse veahalitsenu” ilave edilir. Yom Tov, Roş Hodeş ve Hol Amoed günlerinde “yaale veyavo” eklenir. Bu söylediklerimiz Şabat ile beraber gelirse her ikisi de okunur.  

Sıkıntı ne kadarsa ödül de o kadardır. (Pirke Avot 5/26)

Behukotay peraşası, Tanrı’nın emirlerini yerine getirdiği için büyük ödüller vaat ederek başlar. Giriş pasuğu, “Tüzüğümü takip edip emirleri yerine getirir ve uygularsanız” demektedir. bu arada burada sözü edilen “emirler” ifadesinin “hukim” için kullanıldığının da altını çizmek gerekir.

Hukim kavramı her zaman söylediğimiz gibi insanoğlunun anlayışının ötesinde olan kurallardan söz eder. bu emirlerin nedenleri belirtilmediği için bunları anlamak da her zaman kolay olmayabilir. Sözgelimi Kaşrut konusu başlı başına “hok” dediğimiz kurallar topluluğudur. Her ne kadar bazı sağlık nedenlerini buna referans göstersek de Kaşrut Tanrı’nın emri olduğu için uygulanmaktadır. “Şaatnez” dediğimiz yün ve ketenin aynı iplikte bulunması halinde giyilmemesi gereği de sebebi açıklanmamış emirlerdendir. Bu emirler de Tanrı istediği için uygulanır. Her ne kadar Bereşit peraşasında Kayin ve Evel arasında olan kavganın nedenlerinden biri olarak bu gösterilse de kesin bir açıklama bulmak mümkün değildir. tanrı’nın emirlerine itaat etmek esastır.

Tora’da yer alan bir başka emir gurubu olan Mişpatim içeriği ile çok daha fazla anlam içeren emirleri ihtiva etmektedir. Hepimiz anne ve baba saygısı konusunda “neden” diye sormayı aklımızdan geçirmeyiz. Hırsızlığın veya cinayetin neden yasak olduğu konusunda akla yakın bir soru sormak mümkün değildir. bu emir gurubu Hukim dediğimiz guruba nazaran çok daha açıklayıcı emirleri ihtiva etmektedir. Hem ifade şekli hem de açıklamaları nettir.

Eğer bu iki kategori arasındaki farkı anlayabilirsek belki de peraşamızın giriş cümlesini daha iyi anlama şansını elde ederiz. Tora “hukim” dediğimiz emirlere itaat etmenin beraha kazanmanın yolu olduğunu öğretmektedir. Halbuki nedenleri ve açıklamaları belli olan Mişpatim gurubu emirlerinin yerine getirilmesi konusunda böyle bir vaad yoktur.  Çünkü açıklama olmadan sadece Tanrı emrettiği için gerçekleştirilen emirler bu bereketi sağlayabilecektir. Bu emirler Tanrı’ya hiçbir koşul olmadan itaat etmeyi gerektirir. Gerçek olarak Tanrı emirlerini yerine getirmek bunlar sayesinde olur. Bizler için Misvot'un ardındaki mantığı anlamak, uygulama için asla bir ön koşul olmamalıdır. Tanrı’ya tam olarak güvenmek gerekir. O’nun yaptıkları hem bizim hem de yaşadığımız dünya için en iyi olandır.

Lisede, “Mayim Aharonim” Misva'sını öğretmeye çalışan bir Rabi bu Mitsva'nın nedenini, kişinin hala parmaklarının üzerinde kalabilecek tuzun yemek sonunda ellerini yıkamaması durumunda, gözlere zarar verme ihtimalinin ortadan kaldırılması olarak açıklamaktadır.  Gençler ders sırasında Rabi’ye meydan okurlar. Alaha’nın neden bu kadar uzak bir riskle ilgilendiğini sorarlar. Bir kişinin gözlerine bu şekilde zarar vermesinin ne kadar muhtemel olduğunu sorgulamaya başlarlar.  Bilgelerin, bu riske karşı korunmak için yemeğin sonunda yıkanmasını gerektirmesi gerçekten gerekli midir? Bu alaha nedense öğrencilere mantıklı gelmez.

O gece itiraz eden öğrencilerden bir gurup pizza yemeğe gider. Yemeğin sonunda “mayim aharonim kuralını hatırlamalarına rağmen kimse bu kuralı uygulamaya yanaşmaz. Daha o gün Rabi ile tartıştıkları bir kuralı hemen o gece uygulamak tartışmayı nedensiz ve gereksiz kılacaktır. İçlerinde bunu uygulamayı salık veren sesi dinlemeye kimse yanaşmaz. Öğrencilerden biri evde lensini çıkarmaya çalışırken keskin bir acıyla soluğu doktorda alır. Pizzadan bulaşmış olan tuz ve kırmızıbiber artıklarının gözüne zarar verdiğini ve bunun için bir tedavi süreci geçireceğini öğrendiğinde aklına ilk gelen “mayim aharonim” kuralının nedeni olur. 

Her zaman böyle olaylar yaşamak zorunda kalmayız. Hatta çiğnediğimiz kuralın bedelini uzun zaman ödemediğimiz de olur. Ancak Tora’yı gözetmek nedenlerini anlayıp anlamadığımıza bakılmaksızın koşulsuz olarak yasalara uymayı gerektirir. Rabiler zamanla birçok mitsvanın ne ifade ettiğini paylaştıkça bizler de bu mitsvaların önemini ve gereğini daha iyi anlamaya başladık. Sadece Tora’da yazılı olan emirleri değil Rabilerin öğretilerini de uygulamak Yahudi yaşam tarzının gereğidir.

Toramızda, iki yerde Kelalot dediğimiz sert uyarıları görmekteyiz. Peraşamızda 49 adet,Ki Tavo peraşasında ise iki kat yani 98 adet uyarı ile karşılaşıyoruz. Peraşamızda konu edilen bu ikazlar, Pesah ile Şavuot arasında sayılan omer günleri ile aynı sayıdadır tam 49. Bu bir tesadüf değildir. Omer sayımı, Mısır esaretini yaşayan halkın, fiziksel özgürlüğü kadar ruhsal özgürlüğüne de ulaşması için sayılmaktadır. Tora’mızdaki bu bölümdeki ağır ikazlarda aynı amacı taşımaktadır. Peki ama nasıl? Tora’nın bu bölümlerini okumak kişiye büyük bir sıkıntı verebilir ancak bu bölümler okunmak zorundadır. Her cemaat bu bölümlere farklı bir kişi kaldırabilir. Kimi keilanın Rav’ını, kimi gabayını, kimi de Tora’da bilgili birini “ole” olarak çağırabilir. Amaç halkın bu bölümlere konsantre olmasını sağlamaktır. Şelomo Ameleh Mişle kitabında(3:11-12) ‘’Musar AD.. Beni al timas veal takots betohahto, ki kaaşer yeeav AD.. Yohiah uheav et ben yirtse - Oğlum Tanrı’nın öğüdünü dinle ikazlarını dikkate al çünkü bir babanın oğlunu yükseltmek istemesi gibi senin yükselmeni istemektedir ve seni sevmektedir’’ demektedir.  Tora yorumcularından Ralbag, Tanrı bu uyarılardan sıkılıp, korkacağını biliyor ancak sende O’nun seni sevdiği için bunları yazdığını bilirsen bu uyarılar seni daha yükseğe taşıyacaktır demektedir.  Amalbim de, baba oğlunu daima sevdiği için onun daima yanında olmayı ister. Bunu da sık sık uyararak gösterir der. Bu nedenle Tora’nın yolu seçildiğinde biraz zor anlaşılır ve sıkıntılı bir yol olabilir ancak bu sıkıntı aslında tırmandığımız bir dağ gibidir. Her adım daha yükseğe ve berahalara atılan bir adımdır. Tanrı’nın  yolları esenlik ve barış yollarıdır. Ondan kötü bir şey gelmez. Hep berahalara nail olmak dileğiyle…

 “Sizden beş (kişi) yüz (kişiyi), yüz (kişi) de on bin (kişiyi) kovalayacak ve düşmanlarınız, önünüzde kılıçla düşecekler.”
Vayikra 26:8

Peraşa Tanrı’nın yolunda gitmeleri şartıyla Yahudileri bekleyen Berahalardan bahsederek başlar: Beş Yahudi, yüz kişiyi kovalayacak, yüz kişi de on bin kişiyi kovalayacak. Raşi sorar: Eğer beş Yahudi yüz kişiyi kovalayabiliyorsa, 1’e 20’lik bir oranla, yüz Yahudi’nin on bin kişi değil de iki bin kişi kovalaması lazım değil miydi?

Şöyle bir şey vardır: eğer bir kişi 25 kilo kaldırabiliyorsa, iki kişi onun üç katını kaldırabilir: 75 kilo. Cümlede yazdığı gibi, “ İki Bir’den iyidir.”. İki kişi beraber tek başlarına yapabileceklerinden çok daha fazlasını yapabilir. Tanrı’ya hizmet ederken daha çok kişi bir araya geldiğinde onların bu eylemi daha da etkili olur. Gruptaki her bir birey yalnız olduklarından çok daha yüksek bir seviyeye ulaşır, ne kadar çok çalışmış olsa bile. Hafets Hayim bunu Birkat Amazon’da da gördüğümüzü söyler. Üç kişi Birkat Amazon’u söylediği zaman, “Kutsayalım” der. Ancak on kişi söylediğinde “Tanrımızı kutsayalım” derler.- Daha üst bir seviyeye ulaşmışlardır.

Bir topluluk Tora ve Mitsvaların peşinden koşuyorsa hiç kimse kendini bu topluluktan ayırmamalıdır çünkü bunu yaparak onların daha yüksek bir seviyeye ulaşmalarını engellemiş olur. Takımın anlamı şudur: “Beraber, herkes daha çok başarır!”  

Ne güzel ve ne iyidir ki kardeşler hep birlikte kardeşlik ve barış içinde yaşarlar. Herkese sıkıntılı zamanında yardım etmek gerekirken kardeşler arasında bu çok daha önemlidir. Kişi kardeşine her zaman yardım etmelidir. Mişle bu konuda (17/17) “kardeş sıkıntılı günde belli olur” demektedir. Yeşayau peygamber 58/7-8 bölümde “ Yiyeceğinizi açla paylaşır, barınaksız yoksulları evinize alır, çıplak gördüğünüzü giydirir yakınlarınızdan yardımınızı esirgemezseniz ışığınız tan gibi ağaracak çabucak şifa bulacak, doğruluğunuz önünüzden gidecek Tanrı’nın yüceliği artçınız olacaktır” demektedir.