Bene-Yisrael'in Mısır'dan çıkışına izin verdikten kısa bir süre sonra, Paro onları zorla geri getirmek üzere peşlerine düşer ve Bene-Yisrael kendilerini Paro'nun orduları ile deniz arasında kıstırılmış halde bulurlar.

Lütfen Peraşa Kâğıtlarını Dua Sırasında Okumayınız
Bu Hafta İçin Saatler			7 Şubat	Gelecek Hafta İçin Saatler
Şabat	Başlangıç	Bitiş	2009	Şabat	Başlangıç	Bitiş
Yeruşalayim	4:43	5:56	-----	Yeruşalayim	4:49	6:02
Tel Aviv	4:57	5:58	13 Şevat	Tel Aviv	5:03	6:03
İstanbul	5:15	5:55	5769	İstanbul	5:23	6:03
B E Ş A L A H
Hatırlatmalar: ü 9 Şubat Pazartesi: Tu Bişvat (Tu Bişvat Sederi 8 Şubat Pazar gecesi yapılacaktır.) ü 21 Şubat Şabat: Şabat Şekalim
Bu HP  .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

Peraşa Özeti (Şemot 13:17-17:16)

[www.chabad.org]

 

Bene-Yisrael'in Mısır'dan çıkışına izin verdikten kısa bir süre sonra, Paro onları zorla geri getirmek üzere peşlerine düşer ve Bene-Yisrael kendilerini Paro'nun orduları ile deniz arasında kıstırılmış halde bulurlar. Tanrı, Moşe'ye asasını suyun üzerinde kaldırmasını söyler; deniz yarılarak Bene-Yisrael'in geçişine imkân tanır ve sonrasında, onları takip eden Mısır ordusunun üzerine kapanır. Moşe ve Bene-Yisrael, Tanrı'ya şükran ve övgü içeren bir şarkı söylerler.

 

Çölde halk susuzluk ve açlık sebebiyle çeşitli kereler Moşe ve Aaron'a şikâyette bulunur. Tanrı, Mara'daki acı suları tatlılaştırır, başka bir yerde de Moşe'nin kayaya asasıyla vurması sonucu kayadan su çıkar. Tanrı gökten Man adı verilen mucizevî bir yiyecek yağdırır. Man çöl boyunca her sabah tan vaktinden önce yağacaktır. Bunun yanında Tanrı her gece Yisrael kampına sülün sürüleri yollar.

 

Bene-Yisrael'e, Cuma günler iki porsiyon Man toplamaları talimatı verilir; zira Tanrı'nın tam bir iş bırakma günü olarak belirlediği Şabat günü Man yağmayacaktır. Bazıları bunu dikkate almayıp Şabat sabahı Man toplamaya çıkarlar, fakat bir şey bulamazlar. Aaron az miktarda Man alıp, gelecek nesiller için bir tanık olması amacıyla bir kaba koyar.

 

Refidim'de halk Amalek'in saldırısına uğrar; fakat Moşe'nin duaları sayesinde Yeoşua'nın komutasındaki ordu saldırganları bozguna uğratır.

 

DEVAR TORA

[Rabi Gidon Weitzman - www.torahmitzion.org]

 

İnsanların İhtiyaçlarıyla İlgilenmek

 

Perşadaki "Şirat Ayam - Deniz Şarkısı" vesilesiyle "Şabat Şira - Şarkı[nın Okunduğu] Şabat" olarak adlandırılan bu hafta, Beşalah peraşasını okumaktayız. Ünlü bir hikâyeye göre, bir Hasid cemaatinin Rabisi, Kızıldeniz'de Mısır ordusundan kurtulan Bene-Yisrael'in bu şarkısını büyük bir duyguyla okurdu. O kadar ki, dinleyen Hasidler, kendilerini Kızıldeniz'in kıyısındaymış gibi hissederler, hatta denizden "ıslanmaması" için, talitlerinin kenarlarını kaldırma ihtiyaçları duyarlardı!

 

Bir keresinde bir misafir bu olaya tanık oldu ve şöyle bir yorumda bulundu: Rabi, cemaatinin denizden geçmesi konusunda o kadar endişeli ki, hasidlerin düşündükleri tek şey ıslanmamak!

 

Her güzel nüktede olduğu gibi, bu küçük öyküde bir doğruluk payı vardır. Her gerçek Yahudi lideri, cemaatin yalnız manevi refahıyla değil, aynı zamanda fiziksel koruması ile de derinden ilgilenmelidir.

 

Bu peraşada bu durum açıkça bellidir. Kime sorsanız, size, Beşalah peraşasının merkezi özelliğinin, büyük kurtuluştan sonra Tanrı'ya söylenen övgü dolu bu şarkı olduğunu söyleyecektir. Bu şarkı Bet Amikdaş'tan ve başka kehanetlerden söz eder ve ayrıca Bene-Yisrael için yüksek bir manevi mertebenin işaretidir.

 

Ancak peraşa, bu şarkı ile sona ermemektedir. Şarkıdan hemen sonra Bene-Yisrael, fiziksel bir zorlukla karşı karşıya kalırlar. Yeteri kadar içecek suları yoktur ve savaşarak saldırılara göğüs germek durumundadırlar.

 

Tora bize burada çok önemli bir ders öğretmektedir. İnsanlar Kızıldeniz'in kıyılarında kalamazlar. Yolculuklarına devam etmeleri gerekir. Bir ulus olmak için, Kızıldeniz'in yarılması gibi büyük manevi desteklere ihtiyaçları vardır. Ama olay bir ulus olmaya gelince, her şey bununla bitemez. İşin gerçeği, her ulus, su, yiyecek ve askeri korunma gibi fiziksel ihtiyaçlara da gereksinim duyar. Bir milleti meydana getirirken, bunlar da göz ardı edilemeyecek kadar önemli unsurlardır.

 

Aynı durum kişisel düzeyde de geçerlidir. Çeşitli vesilelerle tecrübe ettiğimiz manevi deneyimlerden büyük bir zevk almamıza rağmen, bunlar yaşantımızın çoğunluğunu teşkil etmez. Dolayısıyla Tanrı'yı sadece bu manevi vesilelerde değil, aksine tam olarak da gündelik fiziksel işlerde arayıp bulmamız gerekir. Şabat, haftada bir gelir ve bizi sonraki altı gün için ayakta tutar. Bu günler fiziksel işe ve dünyayı geliştirmeye adanmıştır. İnsanın ve Yahudiler'in dünyadaki görevleri işte budur.

 

5 Soru

Cevapları broşürün sonunda bulabilirsiniz.

 

1)      Bene Yisrael'in önünde gece ve gündüz ne yolculuk etti? (13:21)

2)      Şarkı'da "Neve Kodşeha - Kutsal İkametgâhın" ifadesi geçmektedir ve tüm otoriteler bunun gelecekle ilgili kehanet içerdiğini belirtirler. Bu tanıma uyabilecek en az üç yer sayın.

3)      Kadınlar Mısır'ı terk ettikleri zaman neden yanlarına tefler almışlardı? Bu gereksiz bir yük değil miydi?

4)      Haftanın altı günü gökyüzünden yağan, ama Şabat günü "dinlenen" şey neydi?

5)      Amalek'e karşı yapılan savaşı kazandıran gerçekten Moşe'nin havaya kaldırdığı elleri miydi? (17:11)

 

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

 

İlk Kitap: MADA / BİLGİ (Devam)

4. Avoda Zara - Putperestlik

 

d) Putperestlerin Gelenekleri

 

Putperest ulusların geleneklerini benimseyip uygulamak yasaktır. Pasuklarda söylendiği gibi: "Önünüzden kovmakta olduğum ulusun geleneklerini takip etmeyin" (Vayikra 20:13), "Geleneklerini takip etmeyin" (Vayikra 18:3) ve "sakın arkalarına takılma" (Devarim 12:30). Bir Yahudi, giyim, davranış ve düşünce açısından onlardan farklı olmalıdır. Pasukta söylendiği gibi: giyim veya saç tarzını taklit ederek, ulusların geleneklerini izlememelidir. "Ulusların geleneklerini izlemeyeceksin" ve "Onları izleme tuzağına düşmemeye dikkat et." Yahudi bir kişi giysilerinde ve hareketlerinde olduğu gibi, düşüncelerinde de onlardan farklı olmalıdır. Özellikle de eskiden putperest rahiplerin yaptığının aksine, başın ve sakalın "köşelerini" tıraş etmek yasaktır. Pasukta söylendiği gibi: "Favorilerinizi kesmeyin; sakalının [beş] köşesini kazıma" (Vayikra 19:27). Bir kadın erkeklere, bir erkek de kadınlara özgü giysi veya takıları giymemeli ve kullanmamalıdır. Pasukta söylendiği gibi: "Kadının üzerinde erkek eşyası olmamalı, erkek de kadın giysisi giymemelidir" (Devarim 22:5). Dövme yasaktır. Pasukta söylendiği gibi: "Üzerinize dövme işaretleri yapmayın" (Vayikra 19:28). Yas işareti olarak bedende yaralar yapmak veya başın önündeki saçı yolmak yasaktır. Pasukta söylendiği gibi: "Bir ölü için bedeninizde yara açmayın" (Vayikra 19:28) ve "Matem işareti olarak kendinizi kesmeyin ve alnınızın tepesinde kel bölge yaratmayın" (Devarim 14:1).

 

DEVAR TORA

[Torah Bytes / Rabi Shraga Simmons - www.aish.com]

Dar Yer

 

Beşalah peraşası, Bene-Yisrael'in Mısır'ı nasıl terk ettiklerini ve çöle doğru yol alırken, nasıl aniden Paro'nun ve onun birliklerinin onların peşinde olduklarını öğrendiklerini anlatır. Korkan Bene-Yisrael "Mısır'da köle olmayı tercih ederdik!" demeye başlamışlardır.

 

Bene-Yisrael'in 210 sene ağır işçilik ve köleliğe göğüs gerdikleri göz önünde bulundurulunca, bu, insanı şok eden bir cümledir. Köle oldukları dönemler şimdi yaşadıkları özgürlüğe nasıl tercih edilebilirdi?

 

Bunun cevabı, köleliğin önemli bir yararının var olmasında yatar. Mısır'da Bene-Yisrael'in, yiyecek ve barınak gibi her türlü temel ihtiyaçları sağlanıyordu ve günlerini nasıl geçirecekleri veya ne yapacakları konusunda karar vermeleri gerekmiyordu.

 

İbranice'de Mısır anlamına gelen "Mitsrayim" sözcüğü, "dar yer" anlamına gelen "Metsar"la ilişkilidir. Bene-Yisrael bir noktada özgürlükle birlikte gelen geniş sorumluluk yerine, sınırlı bir ortamı tercih etmişlerdir. Bazen bizim kendimizi en çok güvende hissetmemizi sağlayan şey en küçük kutudur.

 

Esasında, evlenmek olsun, yeni bir işe başlamak olsun veya yeni bir şehre taşınmak olsun, bütün bu geçişler ürkütücü olabilir. Hatta rahimdeki bebeğin bile, dünyada onu nelerin beklediğinden korktuğu söylenir!

 

Sonuçta, bizim mücadele etmemiz gereken şey şu "konfor"dur, yoksa hayatta hiçbir zaman ileri gidemeyiz. O halde, eğer bir karar vermek için savaşıyorsanız, kendinize şunu sorun: Olabilecek en kötü şey nedir? Ve bugünden itibaren, 10 sene içinde bu kararı vermediğim için pişman olur muyum?

 

Bu peraşada deniz sonunda yarılmış ve Bene-Yisrael özgürlüğe doğru ilerlemek için onun içinden geçmişlerdir. Bu noktada neşeli bir kutlama patlak verir, ama Mısırlıları yendikleri için değil, kendilerini felce uğratacak kadar büyük olan korkularını yendikleri için!

 

BİR KİŞİ / BİR ESER

 

Rabi Yaakov ben Aşer / Baal Aturim: Rabi Yaakov, 1269 yılı civarında Almanya'nın Köln kentinde doğmuş, 1343 yılı civarında İspanya'nın Toledo kentinde ölmüştür.

 

Ortaçağda yaşamış önemli etkiye sahip bir otoriteydi. Çoğunlukla, "Arbaa Turim - Dört Sıra" olarak adlandırılan devasa Alaha çalışmasına atıfla "Baal Aturim - Turim'in Ustası" olarak adlandırılır. Bu çalışma, her biri, Koen Gadol'un dört sıra değerli taş içeren göğüslüğüne binaen "Tur" olarak adlandırılan dört ana kısımdan oluşur: [1] Tur Orah Hayim - Yaşam Düzeni Sırası, günlük yaşamda en çok karşıya çıkan, dualar, talit, tefilin, tsitsit, Şabat gibi konuları ele alır. [2] Tur Yore Dea - Bilgi Rehberi Sırası, başta Kaşerut olmak üzere çeşitli konulara odaklanır. [3] Tur Hoşen Mişpat - Yargı Göğüslüğü Sırası, sivil kanun üzerinedir. [4] Tur Even Aezer - Yardım Taşı Sırası, evlilik ve aile yaşamı konularını ele alır.

 

Rabi Yaakov, Roş olarak da bilinen babası Rabenu Aşer ben Yehiel'in üçüncü oğludur. Başlıca öğretmeni olan babasının yanında, eserinde birçok kez büyük ağabeyi Yehiel'den, bir kez ağabeyi Yeuda'dan bir kez de amcası Rabi Hayim'den alıntı yapar.

 

Bazıları Rabi Yaakov'un, babasından sonra Toledo (Zakuto) Yahudi cemaatinin başına geçtiği görüşündeyken, başkaları babasının yerini ağabeyi Rabi Yeuda ben Aşer'in aldığı görüşündedir. Rabi Yaakov, hayatının büyük kısmında perişan bir yoksulluk içinde yaşamıştır.

 

Başlıca eserleri şunlardır:

• Arbaa Turim: Tüm zamanların en önemli Alaha eserlerinden biri.
• Sefer Aremazim veya Kitsur Piske Aroş (İstanbul 1575). Babası Roş'un Talmud incelemesinin özeti. Rabi Yaakov burada, ayrıntılara girmeksizin, babasının kanuni kararlarını kaydetmiştir.
• Rimze Baal Aturim (İstanbul 1500). Tora'nın birçok basılı versiyonunun standart bir parçası olan, Tora açıklamaları. Bu açıklamalarında Baal Aturim, sıklıkla Gematriya ve akrostişleri, birçok kez de aynı sözcük ya da ifadenin Tanah'ın farklı yerlerinde geçtiği örnekleri kullanarak, Tora metninde mistik ve sembolik referanslara yer vermiştir.
• Piruş Al A-Tora (Zolkiev 1806). Tora üzerinde, nispeten az bilinen bir açıklama. Çoğunlukla Ramban'ın yazılarını temel alır, ama onun kabalistik açıklamalarını dışarıda bırakır. Rabi Yaakov, ayrıca Saadya Gaon, Raşi, Yosef Dara ve İbn Ezra gibi otoritelerden de alıntı yapar.

 

 

DÜŞÜNCELER

["Straight Talk" / Rabi Shaul Rosenblatt - www.aish.com]

 

Duygusal Köleler

 

Bene-Yisrael'i kovalayan Mısır ordusu bir sene öncesindeki korkunç canavarın sadece solgun bir gölgesiydi. Dünyanın süper gücü On Bela tarafından yok edilmişti. Atlarının çoğu can vermişti. Askerlerinin çoğu, sadece bir hafta önce cereyan eden behorların ölümü belasında ölmüşlerdi. Sadece 600 araba ve destek taburu kalmıştı.

 

Ordunun karşısındaki ise, yıllarca kölelik yaptıkları için fiziksel olarak güçlenen, askerlik çağında 600.000 adamı olan, güçlü bir liderliğe ve yüksek morale sahip olup Mısır'dan aldıkları silahlarla iyi donanmış bir millet olan Bene-Yisrael'dir. Hangi ölçekle değerlendirilirse değerlendirilsin, Mısır ordusunu iyice dövebilirlerdi. O halde, Mısırlıların onlara saldırdıklarını gördükleri zaman neden bu kadar telaşlanmışlardı?

 

Hahamlarımız'a göre, bu bir tavır sorunuydu. Uzun esaret yılları boyunca Mısırlılar onlara zulmetmişlerdi. Yahudiler köle, Mısırlılar ise efendi idiler. Yahudilerin hepsi Spartaküs filmini görmüş ve kölelerin efendilerini vurmayacaklarını anlamış olmalıydılar. Bu nedenle, kendilerine olan inanç eksikliği, onları baştan itibaren yenilmiş olduklarına ikna etmişti. Ve haklıydılar. Kazanacaklarına inanmadılarsa, ne kadar daha güçlü olurlarsa olsunlar, kaybedeceklerdi.

 

Hayatta başarılan şeylerin büyük bir kısmı inanmakla ilgilidir. Başarabileceğinizi düşündüğünüz kadarıyla başarılı olursunuz. Bir şey yapamadığınızı düşünürseniz, bu kendi kendine gerçekleşen bir kehanet olur. İnsan iradesi hiçbir engel tanımaz. Eğer bir şey yapmak isterseniz, yaparsınız. Her birimiz o kadar inanılmaz derecede yetenekliyizdir ki, yapamayacağımız hiçbir şey yoktur - denersek tabii.

 

Sorun kendimize yeteri kadar güvenmememizdir. O zaman da, çabalamayız. Ya da isteksizce çabalar, böylece başaramadığımız zaman, kendimizi sözüm ona doğrulamış oluruz. Dünyaya, kendimize olan inanç eksikliği ile çarpık bir mercekten baktığımızda, bir şeyi başarabileceğimizi hiçbir zaman hayal edemeyiz. Hâlbuki yapmak istediğiniz şeyi yapacak yeteneğe sahip olduğunuzu bildiğiniz zaman, aniden her şey mümkün hale gelir.

 

Bene-Yisrael kendilerine dürüstçe bir göz atsalardı, sahip oldukları gücün farkına varacaklar ve Mısırlılarla savaşmaktan çekinmeyeceklerdi. Kazanma olasılıkları kuşkusuz yüksekti - özellikle, Tanrı kendi saflarındayken!

 

Aynı şey hepimiz için geçerlidir. Eğer kendimize olan inanç eksikliğini ve sahte alçakgönüllülüğü yenebilirsek, mümkün olduğunu düşündüğümüzden çok daha fazlasını başarabiliriz.

 

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Dini Uygulama Rehberi - Rabi Nisim Behar]

 

Kutsal Şabat Günü İle

İlgili Olmayan Konularda Konuşmamak

1.             Hafta arasına özgü günlük konuların Şabat günü konuşulması yasaktır. Örneğin "Yarın filanca işi yapacağım" denilemez. Zihinden olmasına rağmen Şabat günü iş hesapları yapılmaz. İş mektupları, gazete, roman okunmaz. Fakat mitsva ile ilgili, örneğin, fakirlere veya bir hayır cemiyetine ne kadar para verileceği gibi konularda zihinden hesap yapılabilir.

2.             Şabat'la ilgili olmayan şeyleri konuşmamamız için Hahamlarımız Şabat günü Tora okumamızı emretmişlerdir.

5 CEVAP

 

1.      Gündüz bir bulut sütunu, gece ise bir ateş sütunu onlarla birlikte seyahat etti.

2.      Kenaan Ülkesi (Raşbam); Sinay Dağı (İbn Ezra) ve Bet-Amikdaş (Sforno ve Ramban).

3.      Kadınların, Tanrı'nın büyük mucizeler gerçekleştireceği konusunda sarsılmaz bir inançları (emuna) vardı. Bu mucizeler için, O'na övgüler yağdıracaklarını bildikleri için yanlarına teflerini de almışlardır.

4.      Man (16:26).

5.      Mişna (Roş Aşana 3:8) şöyle der: Moşe ellerini havaya kaldırdığı zaman Bene-Yisrael de Tanrı'yı hatırlayıp ona inanarak yukarı bakıyor ve zafer kazanıyorlardı.

 

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

 

Hayatı yaşamaya değer kılan şey zevk değildir.

Zevki, deneyimlemeye değer kılan şey hayattır.

                                                                 

-- George Bernard Shaw

 

Haftanın Peraşası'nı, t  e  b  e  r  r  u  d  a     b  u  l  u  n  a  r  a  k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,  ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır. Lütfen Geniza'ya getiriniz.