Rav İsak Alaluf

Talmud; Tora'nın son peraşası olan Vezot Aberaha ile ilgili bir soru sorar: Bütün Tora Moşe tarafından yazılmış olsa bile nasıl olur da Moşe kendi ölümünü "Vayamot şam Moşe - Moşe orada öldü" şeklinde ifade edebilir?

Yine Talmud Bava Batra 15/A'da cevabını şöyle verir: Tanrı Moşe'ye kelimeleri dikte ettirmiş ve Moşe bunları gözyaşları ile yazmıştır.

 

Bu yanıt bu soruya nasıl yanıt olabilir? Bunu anlamak aslında o kadar da zor değildir. Tanrı için zaman ve mekan kavramı yoktur. Kullanılan fiillerin zamanı her seferinde o zamanı belirtmek zorunda değildir. Çünkü ezelden ebede kadar Tanrı hep vardır. Eğer orada Moşe öldü diye bir ifade yazıldıysa bu sadece ve sadece bu konunun Tanrı'nın huzurunda doğru olduğunu bizlere öğretir.

Birçok açıklayıcı bu noktada bile Moşe Rabenu'nun ağlamasını bir başka nedene bağlar. Moşe Rabenu yeryüzündeki insanlar içinde en alçakgönüllü olandır. Halbuki peraşamızda İsrael'e Moşe gibi bir başka peygamber gelmedi demektedir. Moşe kendi hakkında böyle bir ifade yazılmasına da gözyaşları ile tepki vermiş olabilir.

Şimdi paylaşacağımız Midraş da Tanrı'nın kararının hiç kimseye hatır yapmadığını ve kesinlikle uygulandığını göstermesi açısından önemlidir.

Moşe kendi hakkındaki ölüm kararını duyunca etrafına bir daire çizer. Ortasına oturur ve Tanrı'ya bu karar değişmedikçe burayı terk etmeyeceğini ifade eder. Moşe üzerine bir çuval geçirir, başına kül ve toprak serper ve Tanrı'ya serzenişte bulunur. Ribono Şel olam! İsraeloğulları'na Sen'in inancını aşılamak ve onlara mitsvot öğretmek için ne kadar büyük bir çaba harcadığımı biliyorsun. Şimdi onların Erets Yisrael'e girmelerine ramak kala bana oraya giremezsin diyorsun. Bu Sen'in bize öğrettiğin " (Devarim 24/15) çalışan insanın gün bitmeden ödemesini yapacaksın" kuralınla çelişki yaratıyor.  Bu da Tora'nın içeriğini anlamsız kılıyor. Kırk yılın ödülü bu mudur?

Tanrı bu diyaloğu "bu Ben'im kararımdır" diye sona erdirir. Moşe bir kez daha Tanrı'ya ağlayarak yakarır. "Benim için kimler merhamet dilenebilir? Onursal tahtın olduğu yere basan bu ayaklar, Tora'yı karşılayan bu eller ve Şehina ile yüz yüze konuşan bu yüz toprağa mı karışmalıdır?"

Tanrı "bu Ben'im kararımdır diyerek son noktayı koyar. Dünyanın çevrimi ve döngüsü bu şekilde gerçekleşmelidir. Her neslin kendisi için bir lideri vardır. Moşe senin zamanın artık bitmiştir. Şimdi Yeoşua'nın liderlik zamanıdır.

Tanrı Moşe'nin ruhunu "Sevgili kızım. 120 yıl boyunca seni Moşe'nin bedeninde barındırdım. Şimdi onu terk etme zamanıdır" diyerek çağırır. Midraş bizlere ruhun bile çıkmak istemediğini ve sonunda Tanrı'nın müdahalesi ile Moşe'nin bedenini terk ettiğini bildirir.

Ezelden ebede kadar var olan ve var olacak Tanrı'nın kararları kesin bir şekilde uygulanır. Ancak Maşiah'ın günlerinde Moşe Rabenu da Erets Yisrael'e girecek ve İsraeloğulları'na bir kez daha ancak sonsuza değin liderlik edecektir.