Yazdır

Rav İsak Alaluf

"Vayavo Noah uvanav veişto unşe vanav ito el ateva mipene me amabul - Noah eşi, oğulları ve oğullarının eşleri  tufanın suları yüzünden gemiye geldiler." (Bereşit 7/7) 

Raşi yukarıdaki cümleyi şu şekilde açıklar. Tufan  Noah'ı zorlamadan Noah ve beraberindekiler gemiye binmemişlerdir. Çünkü Noah'ın inancı zayıftır ve tufan olacağına inanmamaktadır.

Halbuki Tora satırlarında Noah'dan mükemmel bir tsadik olarak söz etmektedir. Nasıl bir tsadik inanç eksikliğine sahip olabilir? Neden Noah için hem inanmakta hem de inanmamaktadır ifadesi kullanılabilir? Burada ciddi anlamda bir çelişki vardır. 

Steipler Gaon'u bizlere bu konuda farklı bir yaklaşım sunar. Ona göre bu önemli bir psikolojik anlayıştır.  Gaon'a göre iki tür bilgelik vardır. Bir tanesi entellektüel bilgelik. Diğeri de duygusal bilgelik. Sözgelimi bir kişi önemli bir objenin peşinden koşmaktadır. O objenin bulunduğu yerde ise radyasyon tehlikesi vardır. Eğer o obje için isteği kuvvetli ise kişi onu elde etmek için risk alacak ve o bölgeye gidecektir. Yok eğer isteği o kadar da kuvvetli değilse o zaman risk almak durumunda olmayacaktır. Çünkü insan radyasyonu gözleri ile göremez. Ancak radyasyonun tehlikeli hatta öldürücü olduğunu bilir. İntellektüel  farkındalık bazen önüne geçilemeyecek isteklerin de üstesinden gelebilir. Halbuki ateş gözle görülür ve hissedilebilir bir tehlikedir. Yani hissidir. Ve ayartmaların üstesinden gelebilmek için yeterince güçlüdür. 

Raşi Noah'ın davranışını eleştirmemektedir. Noah gerçekten bir tsadiktir. Tanrı'nın sözüne inanmakta ve tufan olaceğını bilmektedir. Noah'ın inancını da sorgulamak doğru değildir çünkü Tanrı'ya inancı vardır. Ancak onun anlayışı sadece bilgiye dayalıdır yani entellektüeldir. Hissi olarak Noah bazı eksiklere sahip olduğundan inanıp inanmamak konusunda tereddütler yaşamaktadır. Bu aksilikler de onun suçu değildir. 

Dr. Twerski benzer sorunları kendi branşında özellikle alkoliklerin tedavisinde yaşamaktadır. Alkoliklerden bazıları tedaviyi kabul etmekte çok zorlanmaktadırlar. Çünkü öncelikle alkolden uzak durmaları gerekmektedir. Bunu da ancak ciddi birkaç kriz geçirdikten ve bazı zararları gördükten sonra  kabul etmektedirler. 

Gençleri zararlı alışkanlıklardan uzak tutmak için her yıl büyük projeler yapılır ancak bunların hiçbirinin başarılı olduğu söylenemez. Gençler zararlı alışkanlıkların farkına ancak o alışkanlık kendisine zarar verdiği zaman varmaktadır. Bu durumda tedavi ya çok zor ya da imkansız bir durum arz etmektedir. 

Karışık evlilikler de ne yazık ki benzer bir durum göstermektedir. Gençler anne ve babalarının sözlerini dinlememekte ve bu yanlışı yapmaktadırlar. Olayın yanlış olduğu bir süre sonra anlaşılmaktaysa da artık iş işten geçme noktasına gelmiş olmaktadır. Rabiler bu durumdaki gençlere yanlışı yapmadan bir uzmana danışmalarını tavsiye etseler de çok az kişi bu öğüdü tutmaktadır. 

Buna karşı yapılması gereken nedir?  Öncelikle ikilemde kalan kişinin desteklenmesi ve ikna edilmesi gerekir. Bunun için her yol denenmelidir. Yanlışın er veya geç yanlışı yapana zarar verebileceği anlatılmalı bu konuda yol gösterici bir anlayışta olunmalıdır. Noah gibi mükemmel bir tsadik bile ikileme kapıldıysa bizler her zaman bu tehlike ile karşı karşıya kalabiliriz. Onun için çocuklarımızın eğitimine önem vermek, onlar için her zaman Tanrı'ya dua etmek ve onları devamlı izlemek gerekmektedir.