Bu Hafta İçin Saatler           

20 Av

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5774

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

6:48

8:00

-----

Yeruşalayim

6:40

7:52

Tel Aviv

7:03

8:02

16 Ağustos

Tel Aviv

6:55

7:54

İstanbul

7:50

8:30

2014

İstanbul

7:39

8:19

EKEV

 

Hatırlatmalar:

 

 

 

Peraşa Özeti (Devarim 7:12-11:25)

[www.chabad.org]

 

Ekev peraşasında, Moşe, Bene-Yisrael’e veda konuşmasını yapmaya devam eder ve Tora’nın emirlerini (mitsvalar) yerine getirmelerinin sonucu olarak, ele geçirip yerleşmek üzere oldukları, Tanrı’nın Atalar’a vaat etmiş olduğu Ülke’de refah içinde yaşayacaklarına dair teminat verir.

Moşe, ayrıca, Altın Buzağı olayını, Korah’ın liderliğindeki isyanı, casusların günahını, Tanrı’nın Tavera adlı yerde halkı cezalandırışını, Masa ve Kivrot Ataava’da (“Tutku Mezarları”) meydana gelen olayları hatırlatarak, onları, toplu olarak, ilk nesillerindeki hatalardan dolayı azarlar. “Tanrı’ya karşı isyankâr oldunuz” der onlara, “sizi tanıdığım günden beri.” Ama Moşe, ayrıca Tanrı’nın günahları affettiğini ve Tanrı’nın yazdığı ve pişmanlıklarından sonra onlara verdiği ikinci On emir levhalarından da bahseder.

Moşe, Tanrı’nın onlar için gökten mucizevî yiyecek Man’ı yağdırdığını anımsatarak çölde geçen 40 yılın, halka, “insanın sadece ekmekle değil, Tanrı’nın ağzından çıkan sözlerle yaşadığını” öğrettiğini söyler. Moşe, girmek üzere oldukları toprakları, “süt ve bal diyarı”, yedi ürünle (buğday ve arpa, üzüm bağları, incir, nar, zeytinyağı ve hurma) mübarek kılınmış bir ülke ve Tanrı’nın dünyadaki özel ilgi odağı olarak tanımlar. Ülke’nin eski sakinlerinin putlarını temizlemelerini ve kibirli olmayıp “bana bu zenginliği sağlayan benim kendi elimin gücü ve kudretidir” şeklinde düşüncelere kapılmamalarını emreder.

Peraşamızdaki anahtar bölüm, Şema’nın, ilk paragrafında verilmiş olan bazı temel mitsvaları tekrarlayan ve Tanrı’nın emirlerini yerine getirmenin ödüllerini ve bunları ihmal etmenin olumsuz sonuçlarını (kıtlık ve sürgün) açıklayan ikinci paragrafıdır. Bu ayrıca dua emrinin de kaynağıdır ve Maşiah zamanında ölülerin dirileceğine dair bir imayı da içerir.

RAVLARIMIZ’DAN DİVRE TORA
Rav İzak Peres

 

Bu peraşa Tora’daki putperestliğe karşı yapılan uyarılarla refah içinde uzun bir ömrü yaşama dualarını birbirine bağlar. Sebep sonuç ilişkisi Yahudiler’in kişisel hayatlarında her zaman bariz olmadığından seneler içinde bu durum, felesefik bir tartışmaya sebep olmuştur.

Bir çok yorumcu bu vaatlerin, İlahi gücün Yahudi toplumunun içinde, Peygamberin ruhunun da İsrael topraklarında bulunduğu zamanlara dayandığını vurgular. Bu da şu demektir, bu yorumlar sadece birinci Bet Amikdaş zamanı ile ilgilidir çünkü ikinci Bety Amikdaş zamanında Yahudi toplumunda peygamber ruhu yoktu.

Ravlara göre Birinci Bet Amikdaş’ın yıkılma sebebi putlara tapmadır. Şimdi Ravlar’ın neden böyle söylediğini anlayabiliyoruz. Fakat ikinci Bet Amikdaş’ın yıkılma sebebi olarak görülen kavgalardan ve sebepsiz nefretten bu haftanın Tora sunumunda bahsedilmektedir.

Görünen o ki, ikinci Bet Amikdaş zamanında Yahudi Milleti’nin ruhani durumunu etkileyen farkli denklemler, etik değerler ve sebepler vardı. Fakat birinci Bet Amikdaş zamanında peygamber ve İlahi güç apaçık ortaydı. Her olayda Tora’nın emirlerine itaat etmekle alınan beraha ve bereket, buna mukabil emirlere karşı gelmek ve bunun sonucunda alınan ceza arasındaki sebep sonuç ilişkisi çok açık değildi. Özellikle de sürgün zamanlarında.

Tora’nın bu haftaki peraşasında sebep- sonuç ilişkisinin altının bu kadar çizilmesi ve bir çok kez tekrarlanması şu soruyu akıllara getirir. Neden sadikler acı çeker ve kötüler ödüllendirilir? En azından bu dünyada? Bu önemli ikilem Iyov kitabında gündeme getirilmiş, üzerinde tartışılmış fakat bu soru cevapsız kalmıştır.

Uzun Yahudi sürgünü sırasında karşılaşılan tüm güçlüklere inançla göğüs gerilmiştir. Soykırım olayı, özellikle inanaılmaz sayısı ve korkusuyla, pek çok Yahudi  için büyük bir inanç sınavı olmuştur. Fakat İsrael inancına göre Tanrı’nın akılalmaz adalet sistemiyle  her şey bir şekilde düzenlenecektir.

Bu haftanın peraşasındaki temel mesaj budur. Yaptıklarımızın sonuçları olduğunu, Yahudi ve dünya tarihine yol gösteren bir yardım eli olduğunu ve olayların er geç ortaya çıkacağını bize göstermektedir. Tanrı’nın adalet sistemi bize anlaşılmaz gelse de aslında bize potansiyelimizi ve büyüklüğümüzü , büyük çerçevede davranışlarımızın ne kadar önemli olduğunu  hatırlatır ve birey ve toplumun bir parçası olarak kader anlayışımızı güçlendirir.

ŞABAT SOFRANIZA TATLILAR

100 BERAHA

Rav Pinhas Erlinger – Dereh Ets Ahayim kitabından alınmıştır

 

Bu haftaki peraşamızda, Moşe Rabenu halka şu sözlerle seslenir, Veata Yisrael, Ma Aşem Elokeha Şoel Meimah – Ve Şimdi Yisrael; Tanrın senden ne istiyor? Yalnızca Tanrın’dan çekinmeni! (Devarim 10:12).”

 

Pasukta her ne kadar basit anlamda Tanrı’dan çekinme emri yazıyorsa da, hahamlarımız pasuğu 100 beraha söylenmesi mitsvasına bağlamışlardır.

 

Talmud’da (Menahot 43b) hahamlarımız şöyle öğretmişlerdir, “İnsan her gün 100 beraha söylemelidir, yazdığı gibi, ‘Veata Yisrael, Ma Aşem Elokeha Şoel Meimah – Ve Şimdi Yisrael; Tanrın senden ne istiyor? Yalnızca Tanrın’dan çekinmeni!” Raşi de bu öğretiyi açıklar: Hahamlarımız, pasukta yazan Ma kelimesinin 100 anlamına gelen Mea kelimesi ile kulağa benzer şekilde geldiğini ve pasuğun basit anlamının dışında, bizlerden 100 beraha da söylememiz gerektiğini öğretirler.

 

Yahudiliğin kanun kitabı Şulhan Aruh da (Orah Hayim 46:2) kanunu şu şekilde kaydeder, “Herkes her gün 100 beraha söylemekle yükümlüdür.”

 

NEŞAMANIN YÜKÜMLÜLÜĞÜ, GÖKSEL IŞIKLARA GİRİŞ KAPISI

 

Her gün 100 beraha söylemenin önemi, bir taraftan hahamlarımızın koyduğu bir kanun olması, diğer taraftan insana kazandırdığı manevi faydaları ile ortaya çıkar. Bunu dile getiren ünlü hasidik admor Rabi Aaron, Şulhan Ataor kitabında şöyle yazar, “İnsanın neşaması dünyaya inmeye hazırlanırken, Gavriel meleği ona gelir ve şöyle der, ‘Unutma, sen Tanrı’nın yarattığı bir neşamasın. Bilesin, birazdan bu kutsal ortamdan ayrılacak, seviyesi karşılaştırılamayacak kadar düşük bir yer olan dünyaya ineceksin. Kutsal Neşama, bilesin ki, o seviyesi alçak dünyada birçok teste tabi tutulacaksın. Ayrıca seni, istediğin gibi davranmana engel teşkil edecek fiziksel şeylerle bir olmak zorunda kalacaksın ki, bunlardan biri de içine gireceğin vücudun ta kendisi. Vücut ile beraber yetser ara da seni doğru yoldan saptırmak için elinden geleni yapacaklar. Sakın onların ellerine düşme.

 

Bu yüzden, Tanrı tarafından sana yüz değerli elmas vermek üzere gönderildim. Bunlar çok değerli ilahi yüz berahalardır ve onları hiçbir şey ile değişme. Her birine gereken önemi ver, tane tane söyle. Her birinde Tanrı’nın yüce İsmi’ni ağzından çıkardığını, ağaçtan bir meyve ise Bore Peri Aets berahasını söylemek üzere olduğunu, yerden yetişen bir meyve ise Bore Peri Aadama berahasını söylemek üzere olduğunu düşün. Berahaları mutlulukla, şevkle, kalbinin derinliklerinden gelerek söyle ki, bu sayede ödülün çok daha büyüyecek.”

 

Tora’da her gün 100 beraha söylenmesi açıkça yazmamakta, sadece ima bulunmaktadır. O zaman 100 beraha söylenmesini başlatan kimdir?

 

Midraş’ta yüz beraha söylenmesini Kral David’in başlattığını yazar. Kral David’in döneminde büyük bir salgın başlamış ve her gün yüz asker ölmüştür. David de bunu durdurmak için yüz beraha söylenmesini belirlenmiştir.

 

Hafets Hayim yaşadığı şehir Radin’den, başka bir şehre Tora’yı kuvvetlendirmek adına bir konuşma yapmaya gider. Konuşma yapacağı şehir halkı son derece heyecanlı bir şekilde tren istasyonunda büyük bir heyecan içinde neslin en büyük ravını beklemeye başlarlar. Tren son derece kalabalık olduğundan Hafets Hayim kendisine oturacak bir yer bulamamıştır. Tren istasyona vardığında herkes ravı daha yakından görebilmek için yaklaşır ve büyük bir izdiham oluşur. Hafets Hayim’in, yol boyunca oturmadığı duyulunca hemen bir kaç valiz getirilir ve oturmasına olanak sağlayacak şekilde düzenlenir. Herkes bir iki adım geri çekilir. Sadece bir kişi hariç. Ama o da Hafets Hayim’i görmekten o kadar heyecanlanmıştır ki, sadece kendisinin rava en yakın kişi olarak kaldığını fark bile edememiştir. Hafets Hayim onun elini tutar ve ona şöyle der, “Söylediğin berahalara dikkat et. Onlar seni her probleminden ve sıkıntından kurtaracaktır.”

 

Bu tarihi görüşmeden sonra İkinci Dünya Savaşı başladı ve ben ölüm ile burun buruna geldim. Ardından, Mir yeşivasında öğrendiğim için Çin’e, Japonya’ya, ardından da Rusya’ya gittim. Tüm bu yolculuklarım sırasında en karanlık anlarımda bile beni kurtaran tek bir şey oldu – söylediğim berahalar.

YAHUDİLİKTE KAVRAMLAR

100 BERAHA

Yalkut Yosef – Rabi Yitshak Yosef

 

  1. Herkes her gün 100 beraha söylemekle yükümlüdür.
  2. 100 berahanın sayılmasına Arvit duasından itibaren başlanır.
  3. Şabat günleri Amida duasındaki 12 eksik beraha nedeniyle kişi daha beraha söylemelidir. Kiduş’tan önce kokulu bitkilere veya limona beraha söylenmesi iyidir. Ardından masadan kaldırılması ve Birkat Amazon’dan sonra tekrar getirilip beraha söylenebilir.
  4. Bayanlarımız da aynı şekilde 100 beraha söylemeye gayret etmelidirler.

 

Haftanın Sözü

    (aish.com)

 

Kitabı dikkatlice okumamak, yemeği hazmetmeden yemeğe benzer.