Lütfen Peraşa Kâğıtlarını Dua Sırasında Okumayınız
Bu Hafta İçin Saatler			13 Aralık	Gelecek Hafta İçin Saatler
Şabat	Başlangıç	Bitiş	2008	Şabat	Başlangıç	Bitiş
Yeruşalayim	4:01	5:16	-----	Yeruşalayim	4:05	5:19
Tel Aviv	4:15	5:17	16 Kislev	Tel Aviv	4:17	5:20
İstanbul	4:23	5:03	5769	İstanbul	4:25	5:05
V A Y İ Ş L A H
Hatırlatmalar: ü 21 Aralık Pazar gecesi: Hanuka'nın ilk mumu
Bu HP  .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

PeraŞa Özeti (Bereşit 32:4-36:43)

[www.chabad.org]

 

Yaakov, Haran'da geçirdiği 20 yılın ardından Kutsal Ülke'ye döner ve ağabeyi Esav'ı yatıştırma ümidiyle, ona melek-ulaklar gönderir. Fakat ulakları, ağabeyinin 400 savaşçıyla kendisini beklemekte olduğunu bildirirler. Yaakov en kötü olasılık olan savaşa hazırlanır; fakat bunu engellemek için Tanrı'ya dua eder ve Esav'a yüklü miktarda hayvandan oluşan bir hediye gönderir.

 

O gece, Yaakov, ailesi ve mal varlığını Yabbok Nehri'nin ötesine geçirir; fakat kendisi geride kalır ve birden ortaya çıkan bir yabancıyla güreşmeye başlar. Bu yabancı, Esav'ın koruyucu meleğinden başkası değildir. Güreş tan vaktine kadar devam eder. Yaakov'un uyluğu yerinden oynar, fakat buna karşın, bu doğaüstü varlığa üstün gelir. Melek ona "İlahi bir varlığa üstün gelen" anlamındaki Yisrael ismini verir.

 

Yaakov ve Esav karşılaşırlar; kucaklaşıp öpüşürler fakat sonra yollarını ayırırlar. Yaakov, Şehem yakınlarında bir toprak parçası satın alır. Buranın, adı yine Şehem olan prensi, Yaakov'un kızı Dina'yı kaçırarak ona tecavüz eder. Dina'nın ağabeyleri Şimon ve Levi, şehrin tüm erkeklerini sünnet olmaya ikna ettikten sonra onları en savunmasız anlarında kılıçtan geçirerek intikam alırlar.

 

Yaakov yoluna devam eder. Rahel, ikinci oğlu Binyamin'i doğururken ölür ve Bet Lehem yakınlarında yol kenarındaki bir yere gömülür. Reuven, babasının aile yaşantısına karıştığı için Behorluk hakkından reddedilir. Yaakov, babası Yitshak'ın yaşadığı Hevron'a ulaşır. Yitshak 180 yaşında ölür. Rivka ise daha önce ölmüştür.

 

Peraşa, Esav'ın eşleri, çocukları ve torunlarından oluşan bir liste ve onun yerleştiği bölgenin halkı olan Seir'in aile tarihi ile sona erer.

 

DEVAR TORA

[Rabi Gidon Weitzman - www.torahmitzion.org]

 

Yavaş Yavaş

 

Bu haftaki peraşada Yaakov ile Esav arasındaki yüzleşmeyi okuyoruz. Bu yüzleşme Esav'ın "Haydi yola devam edip ilerleyelim. Ben de senin yanın sıra ilerleyeceğim önerisi ile sonuçlanır (Bereşit 33:12). Yaakov çocuklarının ve hayvan sürülerinin çok hızlı yürüyemeyeceklerini öne sürerek teklifi reddeder. Ama başka bir önerisi vardır: "Efendim [Esav] kulunun önüne geçsin [ve yoluna devam etsin]. Ben de Seir'e, efendime gelene kadar, [sorumluluğum altındakileri,] önümdeki işime uygun bir şekilde ve çocukların temposuna göre yavaşça yönlendiririm" (Bereşit 33:14).

 

Midraşlar, kardeşler arasındaki bu son diyaloga değinirler:

 

"Yaakov ve Esav henüz ana rahminde iken, Yaakov, Esav'a şöyle dedi: ‘Kardeşim Esav, biz iki kardeşiz ve iki dünya var, bu dünya ve öteki dünya. Bu dünya yiyip içip, evlenmek ve çocuk sahibi olmak içindir; ama öteki dünyada bunların hiçbiri yoktur. Eğer arzu edersen, sen bu dünyayı al, ben de öteki dünyayı alayım.' Böylece Esav bu dünyayı, Yaakov ise öteki dünyayı aldı.

 

"Yaakov Lavan'ın evinden döndüğü zaman, onun eşleri, çocukları, uşakları, hayvan sürüleri, gümüşleri ve altınları olduğunu gören Esav Yaakov'a şöyle dedi: ‘Yaakov, kardeşim, sen bana bu dünyayı alacağımı ve senin de öteki dünyayı alacağını söylememiş miydin? Nasıl oluyor da, bu dünyanın zenginliklerini kullanabiliyorsun?'

 

"Yaakov ‘Bu, Tanrı'nın bu dünyada kişisel olarak kullanmam için bana verdiği küçük servetimdir' diye cevap verdi.

 

"Esav ise şöyle düşündü: ‘Eğer Yaakov'un bu dünyada payı olmamasına rağmen, Tanrı ona yine de bütün bunları verdiyse, o zaman onun hakkı olan öteki dünyada kim bilir ne kadar çok verecek!... Böylece Esav kardeşine şöyle cevap verdi: ‘Yaakov, kardeşim, sen ve ben bir ortaklık kuralım. Sen bu dünyanın ve öteki dünyanın yarısını al, ben de bu dünyanın ve öteki dünyanın yarısını alayım'" (Tana DeVe Eliyau Zuta 19).

 

Midraş buraya kadardır. Buna göre Esav buradaki görüşmelerinde Yaakov'a birlikte ilerlemeyi teklif ettiği zaman, sadece fiziksel bir ortaklık değil, aynı zamanda manevi zenginlik üzerinde de ortak olmayı teklif etmiştir. Yaakov ise gelecek dünyadaki payını Esav ile paylaşmaya hazır olmadığı için, bu öneriyi reddetmiştir.

 

Aralarındaki diyaloga değinen başka bir Midraş da şöyle demektedir:

 

"Esav ‘Ortak olalım' der. Yaakov şöyle cevap verir: ‘Lütfen efendim kulunun önünden ilerlesin.'

‘Benim bakanlarımdan, valilerimden ve askerlerimden korkmuyor musun?'

‘Yok; ben yavaş ilerleyeceğim. Çok yavaş ilerleyeceğim. Şiloah'ın yavaş akan suları gibi'...

 

"Rabi Abau bir noktayı vurgular Tora'nın hiçbir yerinde, Yaakov'un, söz verdiği şekilde Esav'ın yanına ulaşmak üzere Seir'e gittiği yazılı değildir. Ama Yaakov yalan söylemiş değildir. Bu sözleriyle geleceği ima etmiştir. Maşiah Dönemi'nde Yisrael, Esav'a ait Seir'i ele geçirecektir. Pasukta söylendiği gibi: ‘Kurtarıcılar Esav'ın dağını yargılamak üzere çıkacaklar'" (Bereşit Raba 78:14).

 

İkinci Midraş da böyledir. Esav Yaakov'a ortaklık teklif etmiştir. Bunun açıkça Esav'ın lehine olduğu bellidir, bu yüzden Yaakov bu öneriyi reddeder. Esav için öteki dünyadaki payından vazgeçmek niyetinde değildir. Daha sonra Esav, Yaakov'u ikna etmek için ona, reddetmesi halinde başına neler gelebileceğine dair imada bulunur. Bakanlarından, valilerinden ve askerlerinden bahsetmektedir. Başka bir deyişle, Yaakov ve torunları nesiller boyunca Esav'ın soyu tarafından zulme uğrayacaktır. Yaakov'a "bundan korkmuyor musun?" diye sorar. Yaakov'un, Esav'ın önerisini kabul etmekten daha iyi bir seçeneği olmadığını ima etmektedir.

 

Yaakov buna rağmen Esav ile anlaşma yapmayı reddeder. Şiloah ırmağının yavaş akan suları gibi, "yavaş gideceğim" diye cevap verir. Bu Yeşayau kitabındaki bir pasuğa yönelik bir göndermedir: "Madem bu halk Şiloah'ın yavaş akan sularını ... hor gördü, öyleyse işte, Tanrı onların üzerine güçlü ve bol nehir sularını - Asur kralını ve tüm onurunu -  onların üzerine çıkaracağım... Yeuda'dan geçecek, sürükleyip geçecek, boyna kadar ulaşacak..." (Yeşayau 8:6-8).

 

Şiloah'ın suları, David ve hanedanının krallığını ima eder. Peygamber Yeşayau, halkın basit bir seçeneği olduğuna işaret etmektedir. Ya David'i ve hanedanını kabul edeceklerdir, ya da Asur kralları gelip onlara yıkımı getirecektir.

 

Yahudi kralları yavaş akan sular olarak tanımlanır. Asur suları daha güçlü ve etkileyicidir, ama sonunda yavaş akan sular Asur'un büyük nehirlerini yenecektir. Amida duasında Tanrı'dan şunu dileriz: "Et Tsemah David Avdeha Mera Tatsmiah - Kulun David'in filizinin çabuklukla yeşermesini sağla". Kral David yavaş ama emin adımlarla büyüyen küçük bir filiz olarak tanımlanır. Çiçek ektiğimizde, her zaman günlük gelişmelerini fark edemeyiz ve hiç büyümedikleri hissine kapılabiliriz. Ama bir gün çiçekler açınca, onların, geçen süre boyunca aslında sürekli faal olduklarını, ama yavaş büyüdüklerini görürüz.

 

Yaakov'un Esav'a verdiği cevap budur: "Benim gücüm zamanda ve azmimdedir. Seni gücümle değil, yavaş ama emin gelişimimle yeneceğim. Torunlarımdan ve çocuklarımdan bazılarını öldürsen bile, başka çocuklarım olacak ve baştan başlayacağım. Yavaş ama sessiz bir şekilde, büyük bir kararlılıkla yetişip gelişeceğim. Sonra bir gün güçlü olacağım ve seni yargılayacağım. Bir gün güç dengesi benim lehime dönecek. Bu uzun zaman alabilir, ama benim acelem yok."

 

Her nesildeki Yahudi düşmanlarını temsil eden Esav'a karşı bizim gücümüz direnmekte ve sabırlı olmakta yatar. Şiloah'ın yavaş akan sularını reddedersek, Asur'un yıkıcı nehri ile karşı karşıya kalırız. Bu diyalogun sonrasında Tora şöyle demektedir: "Yaakov ... Şehem şehrine selametle ulaştı" (Bereşit 33:18). Esav'dan ayrıdır, kendindedir ve ilerlemeye hazırdır. Esav'ın kendisine yapabilecekleri karşısındaki alternatifi yaşamak, yaşamaya devam etmek ve yavaşça ama emin adımlarla ilerlemektir. Ta ki pasukta söylenen zamana kadar: "Kurtarıcılar Esav dağını yargılamak üzere çıkacaklar ve krallık Aşem'e ait olacak. Ve Aşem tüm yeryüzü üzerinde Kral olacak. O gün hem Aşem ‘Bir' olacak hem de İsmi ‘Bir' olacak."

 

4 Soru

Cevapları broşürün sonunda bulabilirsiniz.

 

1)      Esav'ın meleği Yaakov'un bedeninde hangi bölgeye zarar vermişti ve bunun Yahudi uygulamasına ne etkisi olmuştur?

2)      Dina'yı kim kaçırdı? Onunla evlenmek için hangi koşul öne sürüldü?

3)      Binyamin'e annesinin verdiği isim neydi?

4)      Yitshak öldüğünde kaç yaşındaydı?

 

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

 

İlk Kitap: MADA / BİLGİ (Devam)

3. Talmud Tora - Tora Öğrenimi

 

a)      Tora Öğreniminin Önemi

 

Her Yahudi erkek Tora öğrenimi için gece ve gündüz vakitlerinde sabit zamanlar ayırmakla yükümlüdür. Pasukta söylendiği gibi: "Gündüz ve gece onu incelemelisin" (Yeoşua 1:8). Bu zamanı Yazılı Tora, Sözlü Tora ve Talmud (kanunların Tora'dan türetilme yöntemleri) arasında uygun bir şekilde bölmelidir. Tora öğreniminin önemi diğer mitsvaların tümünün önemine denktir; çünkü öğrenim insanı eyleme sevk eder. Tora'nın yolu büyük bir çaba gerektirir, ama ödülü de gösterilen çabayla doğru orantılıdır.

 

BİR KİŞİ / BİR ESER

 

Roş: Rabenu Aşer (ben Yehiel; 1250 veya 1259-1328) isminden oluşturulmuş kısaltma, aynı zamanda "Baş; lider" anlamına gelir. Batı Almanya'da doğup İspanya'nın Toledo şehrinde ölen Roş'un ailesi öğrenim ve Tora'ya bağlılık açısından tanınmış bir aileydi. Babası Yehiel bir Talmud uzmanıydı. Roş'un sekiz oğlu vardı ki bunların en ünlüsü, Yahudi kanun kodeksi Arbaa Turim'in yazarı olan Rabi Yaakov'dur. Roş, Tora öğreniminin dışında finansmancılık yapardı ve kendi deyişiyle, kimseye bağlı olmayacak kadar zengindi; ama oğlu Rabi Yeuda'nın aktardığına göre fakir ölmüştü.

 

1286'da Worms Rabisi Rabi Meir, İmparator I. Rudolf'un Yahudi karşıtı yeni kanunları sonrasında Almanya'dan kaçmış, ama yakalanıp hapsedilmişti. Roş onun salıverilmesi için fidye topladı, ama Rabi Meir bunun başka hahamların da aynı şekilde hapsedilmesinin yolunu açacağını düşünerek fidyeyle serbest kalmayı reddetti. Roş, onun yerine Worms Rabisi oldu; ancak oradan gitmeye zorlanınca ince güney Fransa'da sonra da Rabi Şelomo ben Aderet'in (Raşba) tavsiyesiyle Rabi mevkiine geldiği Toledo'ya yerleşti.

 

Roş "metodik ve sistematik" bir Talmud bilgisine sahipti ve kendine has kanuni çıkarımlarıyla tanınırdı. Başta felsefe olmak üzere din dışı konuların öğrenimine karşıydı. Bu açıdan İspanya'daki Rambam karşıtlarının başında geliyordu. Roş'un en iyi bilinen çalışması, Talmud kanununun bir özetidir. Ara tartışmaları es geçerek Alaha sonucunu vurguladığı bu çalışma günümüzde Talmud kitaplarının arkasında yer alan ayrılmaz bir parçadır ve yeşivalarda günlük çalışmanın bir parçası olarak ilk öğrenilen eserlerden biridir. Ancak Roş, Erets-Yisrael'le sınırlı konulara (örneğin tarımsal kanunlar ve korbanlar) ve ayrıca Talmud'un Agada (anlatı) özellikli kısımlarına yer vermemiştir. Bu çalışma o kadar önemlidir ki, Rabi Yosef Karo'nun, günümüz Yahudi uygulamasının temelini oluşturan eseri Şulhan Aruh'u hazırlarken temel aldığı üç eserden biridir [diğer ikisi Rambam ve Rabi Yitshak Alfasi'dir (Rif)].

 

Roş'un bunun yanında oğulları için yazdığı [ve Rabi Yitshak Rofe tarafından "El Testamento De Moral De Rabenu Aşer" adıyla Ladino diline çevrilen] kısa bir Yahudi etiği çalışması vardır. Bunun yanında Mişna'nın ilk faslı Zeraim (tarımsal konular) üzerinde, bu faslın ilk bölümü olan Berahot'u kapsamayan bir açıklaması, Mişna'nın altıncı faslı Taarot (manevi saflık) üzerinde açıklaması, Talmud'daki bazı konular üzerine noktasal açıklamaları, bir Şut (=Şeelot Utşuvot = soru-cevap) çalışması vardır.

 

DEVAR TORA

["Torah Weekly" / Rabi Yaakov Aşer Sinclair - www.ohr.edu]

 

Dağılmayın

 

"Yaakov yalnız kalmıştı. Bir yabancı [ortaya çıkıp] onunla şafak sökene kadar güreşti" (Bereşit 32:25).

 

Dikkatimizin sürekli ve aktif olarak dağıtıldığı bir çağda yaşıyoruz. Televizyon, reklamlar, diziler, uydurma ve abartılı haberlerden biraz zaman kalırsa, her zaman her yerde bizi yalnız bırakmayan cep telefonu bozmaktadır düşüncelerimizi, sohbetlerimizi, yaşamımızı. Artık düşünmeye çok vakit bulamıyoruz. Elimizde uzaktan kumanda veya mouse, sıkıntılı bir edayla sürekli kanal veya web sayfası değiştirirken, uyuşan beynimiz herhangi bir düşünceyi ne kadar sabit tutabiliyor? Bir deneyin... Hop! Kaçtı değil mi? Tekrar deneyin! Herhangi bir düşünceye bir başka düşünce, endişe veya dış etkinin müdahalesi olmadan ne süreyle konsantre olabiliyoruz? On saniye? Yirmi?

 

Bu haftaki peraşamızda bir melek Yaakov'a saldırmakta ve gün doğana kadar onunla güreşmektedir. Bu melek, Esav'ın ulusunun koruyucu manevi kuvvetidir. Esav'ın meleği neden Avraam'a veya Yitshak'a saldırmamıştır? Neden Yaakov'u beklemiştir?

 

Bu dünya üç ana sütun üzerinde durur: İyiliksever davranışlar, dua ve Tora. Üç Atamız bu üç sütunu temsil eder. Avraam iyilikseverlik sütunudur. Yitshak dua sütunudur. Yaakov da Tora sütunudur. İyilikseverlik ve dua, sadece Yahudiler'e mahsus şeyler değildir. Ancak Tora, münhasıran Yahudi Ulusu'nundur. Dünyada başka hiçbir ulus Tora'ya sahip değildir. Dolayısıyla Tora'ya yönelik saldırı, doğrudan Yahudilik'in kalbine yapılmış bir saldırı niteliğindedir.

 

Esav'ın meleği özellikle Yaakov'a saldırmıştır, çünkü Yahudi Ulusu'nu ortadan kaldırmanın en etkili yolu onları Tora öğreniminden alıkoymaktır.

 

Esav'ın meleği Yaakov'la olan mücadelesinden galip çıkmamış olsa da, ona "uyluğunda" bir zarar vermeyi başarmıştır. Tora'nın dilinde uyluk, gelecek nesillerin oluşumunda rol oynayan üretkenlik ve nesil devamlılığını - Yahudi devamlılığını - simgeler. Maşiah'ın gelişinden önceki dönemde Esav, Yahudiler'in, çocuklarına Tora eğitimi vermesini son derece zor bir hale getirecektir. Tora dirayet, uygulama ve konsantrasyon gerektirir. Talmudik düşüncenin özü, insanın kendi kafasında birçok fikri bir arada tutabilmesi, onları sentezlemesi ve birbiriyle çatıştırmasıdır. Eğer dikkatiniz dağınıksa Tora öğrenemezsiniz. Ve bizler, dikkat dağıtmanın endüstri haline geldiği bir çağda yaşamaktayız.

 

İçinde bulunduğumuz Maşiah öncesi dönemde Tora öğrenimi için sabit vakitler ayırmak ve bu amaca vakfedilmiş, dış etkilerden uzaktaki bir ortamda bir araya gelmek son derece önem taşımaktadır.

 

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Dini Uygulama Rehberi - Rabi Nisim Behar]

 

Genel Sefer Tora Kuralları

 

1.             Koen olmayan bir kimse Keriat Şema'nın ortasında Sefer Tora'ya çağrılmışsa kalkmaz; fakat henüz, Şema'dan önce okunan Yotser Or veya Aavat Olam berahasındaysa Sefer Tora'ya kalkabilir.

2.             İster anne, ister baba tarafından olsunlar, iki kardeş veya bir baba ve oğlu, "Ayin Ara - Kötü Göz (Nazar)" sebebiyle, Sefer Tora'ya ard arda kaldırılmamalıdır.

3.             Hazan, babasını veya kendi Rabisi'ni Sefer Tora'ya çağırırken onu adıyla çağıramaz. Rabisini "Mori VeRabi", babasını da "Mor Avi" diye çağırır.

4.             Hazan peraşayı okurken konuşulmaz ve onunla beraber okunmaz.

5.             Eğer bir yerde, Şabat günü o haftanın peraşası okunamamışsa, bir sonraki Şabat'ta, önce geçen haftanın sonra o haftanın peraşası okunur.

 

4 CEVAP

 

1)      Gid Anaşe adı verilen sinirin ve onu içeren but kısmının yenmesi yasağı bu olaya bağlıdır.

2)      Dina'yı Şehem kaçırmıştı. Onunla evlenebilmesi sünnet olma koşunla bağlıydı.

3)      Ben Oni.

4)      180.

 

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

 

İnsanların genellikle neye alaycı yaklaştıklarına dikkat edin; onların eksikliklerini tam olarak orada bulacaksınız.

-- George S. Patton

 

Haftanın Peraşası'nı, t  e  b  e  r  r  u  d  a     b  u  l  u  n  a  r  a  k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,  ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır. Lütfen Geniza'ya getiriniz.